INTERPRETACJA

Wpisy terminu w różnych słownikach wraz z komentarzami.

Słownik Terminów Encyklopedycznych - zawartość - opis hasła INTERPRETACJA

Wielka Encyklopedia Powszechna PWN podaje, że jest to: "[łac.]: 1) potocznie wyjaśnienie, tłumaczenie tekstu, wypowiedzi, faktu, zjawiska itp.; sposób odtworzenia, wykonania utworu muzycznego, teatralnego, literackiego; 2) prawo ->  wykładnia prawa."

Źródło definicji (papierowe): Wielka Encyklopedia PWN, Warszawa:PWN, 1965, t. 5, s. 86.
Hasło wprowadził(a): Barbara Fatyga

Słownik Teorii i Metodologii Badań Kultury - zawartość - opis hasła INTERPRETACJA

1) Wg Stefana Nowaka (1970): "Granice interpretacji zjawisk obserwowanych jako pośrednie wskaźniki ważnych zmiennych socjologicznych określa jedynie pomysłowość badacza i jego wiedza, która pozwala oszacować zasadność poszczególnych hipotez wskaźnikowych. Niedościgłym wzorem dla wszystkich badaczy zapewne pozostanie jeszcze długo Emil Durkheim, który przyjął odsetek samobójstw za wskaźnik dezintegracji społecznej."

2) Wg Thomasa S. Kuhna (2000): "Niżej będę bronić mojej tezy, iż interpretacja nie jest tym samym co przekład, przynajmniej tak jak go się rozumie w najnowszej filozofii. Błąd ten łatwo jest popełnić, ponieważ przekład często lub może nawet zawsze, przynajmniej w jakimś niewielkim stopniu, zależy od interpretacji. W takim przypadku na rzeczywisty przekład składają się dwa odróżnialne procesy. Współczesna filozofia analityczna skupia się wyłącznie na jednym z nich i utożsamia go z drugim. Aby uniknąć nieporozumień stosować będę współczesną terminologię i nazywać będę pierwszy z tych procesów przekładem, drugi natomiast - interpretacją. (...) przekład jest czymś, czego dokonuje osoba władająca dwoma językami. (...) Przyjmę po prostu, że przekład mówi z grubsza to samo, formułuje z grubsza te same idee lub opisuje z grubsza te same sytuacje, co oryginał. (...) Przejdźmy teraz do interpretacji. Jest to przedsięwzięcie podejmowane między innymi przez historyków i antropologów. W odróżnieniu od tłumacza, interpretator władać może początkowo jednym tylko językiem. Na starcie tekst, nad którym pracuje składa się w całości lub części z niezrozumiałych dźwięków lub napisów. (...) Opanowywanie nowego języka nie jest tym, co tłumaczenie z niego na własny. Sukces w pierwszym przedsięwzięciu nie gwarantuje sukcesu w drugim."

Źródło definicji (papierowe): 1) Stefan Nowak, Metodologia badań socjologicznych Warszawa: PWN, 1970, s.121., Źródło definicji (papierowe): 2) Thomas S. Kuhn, Droga po strukturze, Warszawa: Wyd. sic!, 2003, s.39.
Podobne terminy (linki wewnętrzne):
Hasło wprowadził(a): Barbara Fatyga

Wg Stuarta Halla (1997): "Nie istnieje bowiem prawo gwarantujące, że rzeczy będą posiadać <jedno prawdziwe znaczenie> ani że znaczenia nie będą się zmieniać w czasie. Stąd działania na tym obszarze [badania obrazów - BF] w nieunikniony sposób mają charakter interpretacji - nie decyzji, kto ma <rację>, a kto się <myli>, lecz dyskusji pomiędzy tak samo wiarygodnymi, chociaż czasem konkurującymi ze sobą i zwalczającymi się, znaczeniami i interpretacjami. Najlepszy sposób na <rozstrzygnięcie> takiej rywalizacji odczytań polega na tym, by przyjrzeć się konkretnemu przykładowi i spróbować szczegółowo uzasadnić własną interpretację, odnosząc ją do rzeczywistych praktyk i użytych form znaczeniowych oraz znaczeń, które, naszym zdaniem, są z ich pomocą tworzone."

Źródło definicji (papierowe): Stuart Hall, Introduction, (w:) tenże (red.), Representation: Cultural Representations and Siginifying Practices, London: Sage, s. 9.
Podobne terminy (linki wewnętrzne):
Hasło wprowadził(a): Barbara Fatyga

Słownik Inspiracji - zawartość - opis hasła INTERPRETACJA

„Czy interpretacja tekstu ma chwytać jego sens tak, jak w rozmowie podchwytujemy jakiś wątek i kontynuujemy go (...), czy też ‘rozumienie’ tekstu polega raczej na dekonstrukcji zawartych w nim znaczeń? ‘Rozumienie’ musi być z konieczności napisane tutaj w cudzysłowie, albowiem w tym drugim przypadku nie podchwytuje się już zamierzonego sensu, lecz działa wbrew niemu”. 

Źródło definicji (papierowe): Piotr Dehnel, Dekonstrukcja – rozumienie – interpretacja, Kraków: TAiWPN Universitas, 2006, s.89.
Podobne terminy (linki wewnętrzne):
Hasło wprowadził(a): Anastazja Dwulit