Wg Renate Mayntz, Kurta Holma i Petera Hübnera (1969), 1985: "Terminem obserwacja określa się najrozmaitsze, po części całkiem różne sposoby uzyskiwania danych. Należy do nich zarówno obserwacja uczestnicząca, taka jaką posługuje się etnologia, antropologia społeczna i kulturowa, przede wszystkim w studiach nad stosunkowo nieskomplikowanymi pierwotnymi systemami społeczno-kulturowymi, jak i nieuczestnicząca obserwacja zachowań grupowych w warunkach kontrolowanych. Jakkolwiek metody te różnią się w szczegółach - obserwacja zawsze dotyczy konkretnych zachowań, działań i interakcji symbolicznych w (prostych lub złożonych sytuacjach społecznych, bez względu na to, czy sytuacje te zostają umyślnie stworzone dla celów eksperymentalnych, czy powstają spontanicznie w warunkach naturalnych. (...) Relatywizacja własnej, uznawanej za oczywistą <świadomości kulturowej> i przyjęcie sposobu rozumienia specyficznego dla obserwowanego systemu społecznego potrzebne są nie tylko przy obserwacji społeczeństw obcych (...) Również w obrębie własnego systemu społecznego przy badaniu członków innych warstw społecznych niż ta, w której wychował się obserwator, konieczne jest zdystansowanie się od przyswojonego i przyjęcie specyficznego dla tej grupy rozumienia sensu. (...) Obserwację i wnikanie w sens tego, co się obserwuje, można wyodrębnić tylko teoretycznie. (...) Obserwacja w dziedzinie socjologii musi opierać się na ogólnym modelu zachowania społecznego ujmującym wymiary i determinanty tego zachowania na tyle jednoznacznie, by mogły pełnić rolę kategorii porządkujących obserwację."
Wg Stefana Nowaka (1970): "Badacz traktuje obserwowane zachowanie jako wskaźnik definicyjny (definicję cząstkową) bardziej złożonego zespołu zjawisk, a zarazem jako wskaźnik inferencyjny <ukrytych> nieobserwowalnych elementów tego zespołu, przeżyć, motywów, wyobrażeń, wartości itp., zachodzących u działających, a czasem i u innych ludzi. Jeśli z dwóch, dość do siebie podobnych pod względem fizykalnym przebiegów zachowań, badacz jeden nazwie <meczem bokserskim>, a drugi <bójką chuliganów> - to dlatego, iż inferuje odmienny kontekst psychospołeczny obu ciągów zachowań. Warunkiem poprawnych wniosków dotyczących kontekstu psychospołecznego zachowań ludzkich (...) jest znajomość odpowiednich elementów kultury badanej zbiorowości, bogactwa jej norm i wyobrażeń, wzorów reagowania na pewne sytuacje, reguł zachowania się w pewnych rolach społecznych itp."
Wg Martyna Hammersleya i Paula Atkinsona (1995), 2000: "W przypadku obserwatora w pełni uczestniczącego działania etnografa pozostają całkowicie ukryte. Badacz może stać się wówczas członkiem określonej organizacji albo grupy (...) tak, jakby normalnie do nich należał, ale mając na celu przeprowadzenie badań. <Pełne uczestnictwo> może również wystąpić, kiedy etnograf jest już członkiem grupy, którą decyduje się badać. (...) W przeciwieństwie do obserwatora w pełni uczestniczącego obserwator nieuczestniczący nie ma żadnego kontaktu z przedmiotem swych obserwcji [BF - autorzy podają przykład obserwowania dzieci przez lustro weneckie lub zachowań ulicznych przez okno, itp.] (...) Ogólnie rzecz biorąc, w przypadku badań jawnych etnograf ma jednak pewien wybór i może zaakceptować lub odrzucić role możliwe do odegrania w terenie. (...) Większość badań terenowych wymaga przyjęcia ról pośrednich. (...) Jest oczywistym faktem, że członkowie grupy i outsiderzy mają dostęp do różnych informacji."
Wg Janusza Sztumskiego (1999): "Kiedy patrzymy się po prostu na dany przedmiot - to ten przedmiot tylko widzimy; kiedy patrzymy tak, aby dojrzeć to, co nas interesuje w danym przedmiocie wówczas obserwujemy go i poznajemy. Obserwacja jest najbardziej elementarną metodą poznania empirycznego, (...). Przez obserwację rozumie się celowe, tzn. ukierunkowane i zamierzone oraz systematyczne postrzeganie badanego przedmiotu, procesu lub zjawiska. (...) Obserwacja - jako metoda badawcza - powinna charakteryzować się następującymi cechami (...): a) premedytacją (...) jest prowadzona w celu rozwiązania ściśle i w pełni określonego zadania sformułowanego dokładnie i szczegółowo; b) planowością (...) pozwala wykluczyć luki w obserwacji i skoncentrować się na tym, co najważniejsze i najbardziej istotne (...); c) celowością (...) wskażmy, że pełną informację o przedmiocie poznania daje połączenie obserwacji detali z obserwacją całości przedmiotu; d) aktywnością (...) [obserwator] dokonuje selekcji, to znaczy poszukuje interesujących go cech przedmiotu (...); e) systematycznością"
Wg Jakuba Karpińskiego (2006): "Obserwacja jest postrzeganiem planowym. Stopień uplanowienia obserwacji bywa różny, m.in. w zależności od pytań, na które obserwacja ma przynieść odpowiedź. Zdarza się, że obserwuje się wskazania przyrządów. Niekiedy przyrządy nie tylko podają informacje, ale rejestrują je (zapisują). Przyrządami rejestrującymi, zapisującymi informacje są magnetofony, kamery filmowe, aparaty telemetryczne, służące do rejestrowania odbioru telewizji, a także użyteczne w badaniach marketingowych przyrządy do odczytywania i rejestracji kodów kreskowych używane w kasach przy zakupach.(...) Niekiedy badacze korzystają z obserwacji dokonanych przez inne osoby, często przez tysiące osób.(...) W naukach społecznych osoby badane prosi się niekiedy o dokonanie i zapisywanie obserwacji. (...) Obserwując jakiś obiekt można ogólnie zapytać, jaki ów obiekt jest, a można wyznaczyć z różnym stopniem szczegółowości względy, pod którymi chce się go obserwować, czyli zmienne, o których wartości przysługujące danemu obiektowi badacz chce się dowiedzieć. Obserwację można zaprotokółować. Elementarny protokół obserwacji jest zdaniem o następującej postaci: obiekt o w czasie t ma cechę c."
Wg Michela Angrosino (2007,2010): "Obserwacja jest aktem spostrzegania zjawisk i rejestrowania ich w celach naukowych, często za pomocą odpowiednich narzędzi. Powyższe sformułowanie zakłada, że kiedy coś zauważamy, czynimy to z wykorzystaniem wszystkich zmysłów. Na codzień obserwacja często ogranicza się do rejestracji wizualnej, ale dobry etnograf powinien być wyczulony na informacje płynące ze wszystkich źródeł. (...) Obserwacja etnograficzna (w przeciwieństwie do obserwacji prowadzonej w warunkach klinicznych) odbywa się w terenie, w warunkach naturalnych. Obserwator jest więc (...) uwikłany w to, co stanowi przedmiot jego obserwacji."