ABSTRAKCJONIZM

Terminem tym określa się sztukę nie przedstawiającą świata rozpoznawalnych przedmiotów, oderwaną od obrazowania rzeczywistości. Działo abstrakcyjne stanowi autonomiczną, odrębną rzeczywistość, zbudowaną z układów linii, form, barw lub brył. Tendencje do odchodzenia od przedstawiania rzeczywistości obecne były w sztuce wszystkich epok i środowisk, a XX wieku sztuka abstrakcyjna stała się jednym z najważniejszych nurtów artystycznych epoki. Pierwszym w pełni świadomym twórcą sztuki abstrakcyjnej był Wassily Kandinsky. Jego dziełem jest powstała w 1910 akwarela, w której kompozycji pominięte zostały wszelkie odniesienia do świata rzeczywistego. Pionierami sztuki abstrakcyjnej są Kazimierz Malewicz, Piet Mondrian i Michaił Łarionow. Sztuka abstrakcyjna wykazuje duże zróżnicowanie rozwojowe, operuje formami geometrycznymi, konstrukcyjnymi, o zobiektywizowanych kształtach bądź też formami ekspresyjnymi czy lirycznymi, których kształt jest wynikiem subiektywnego przeżycia twórcy. Pierwsza stała ekspozycja sztuki abstrakcyjnej została otwarta w 1925 w Hanowerze, drugą z kolei utworzono w Łodzi w 1931 roku. W 1925 roku w Paryżu odbyła się pierwsza międzynarodowa wystawa sztuki abstrakcyjnej zatytułowana „L’art d’aujord’hui”. W 1929 roku powstał ruch „Cercle et Carre”, a w 1931 roku ugrupowanie „Abstraction - Creation”. W Polsce sztukę abstrakcyjną uprawiali artyści związani z awangardowymi grupami „Blok”, „Praesens” i „a.r.” (m.in. Władysław Strzemiński, Katarzyna Kobro, Henryk Berlewi, Mieczysław Szczuka, Karol Hiller, Henryk Stażewski). Indywidualną koncepcję sztuki abstrakcyjnej stworzył Strzemiński swoją teorią unizmu.