SZTUKA

Wpisy terminu w różnych słownikach wraz z komentarzami.

Słownik Terminów Encyklopedycznych - zawartość - opis hasła SZTUKA

  • sztuka
    1. «dziedzina działalności artystycznej wyróżniana ze względu na reprezentowane przez nią wartości estetyczne; też: wytwór lub wytwory takiej działalności»
    2. «umiejętność wymagająca talentu, zręczności lub specjalnych kwalifikacji»
    3. «czyn dokonany dzięki takiej umiejętności»
    4. «utwór dramatyczny przeznaczony do wystawiania na scenie»
    5. «przedstawienie skonstruowane na podstawie takiego utworu»
    6. «pojedynczy przedmiot, roślina lub zwierzę jakiegoś gatunku»
    7. pot. «osoba o określonych cechach»
    8. daw. «oddzielona część czegoś»
    9. daw. «określona ilość tkaniny sprzedawana jako całość»
Źródło definicji (elektroniczne): hasło "sztuka" w Słowniku Języka Polskiego PWN
Hasło wprowadził(a): Barbara Fatyga

Słownik Wikipedii - zawartość - opis hasła SZTUKA

Sztuka – dziedzina działalności ludzkiej uprawiana przez artystów. Nie istnieje jedna spójna, ogólnie przyjęta definicja sztuki, gdyż jej granice są redefiniowane w sposób ciągły, w każdej chwili może pojawić się dzieło, które w arbitralnie przyjętej, domkniętej definicji się nie mieści[1]. Sztuka spełnia rozmaite funkcje, m.in. estetyczne, społeczne, dydaktyczne, terapeutyczne, jednak nie stanowią one o jej istocie[2].

Sztuka narodziła się wraz z rozwojem cywilizacji ludzkiej. Można przypuszczać, że na początku pełniła przede wszystkim funkcję związaną z obrzędami magicznymi, którą zachowała u ludów pierwotnych. więcej

Źródło definicji (elektroniczne): hasło "Sztuka" w Wikipedii
Hasło wprowadził(a): Bogna Kietlińska

Słownik Antropologii i Socjologii Kultury - zawartość - opis hasła SZTUKA

1) Wg Herberta Reada (1935): "Proste słowo <sztuka> kojarzy się zwykle z tymi sztukami, które określamy jak <plastyczne> lub <wizualne>, ale w gruncie rzeczy powinno obejmować również literaturę i muzykę. (...) i według najprostszej i najczęściej spotykanej definicji sztuka jest próbą tworzenia form, które cieszą, które się podobają. (...) sztuka niekoniecznie musi być pięknem; jest to prawda, którą należy powtarzać jak najczęściej  i jak najdonośniej. (...) Sztuka, musimy przyznać, nie jest wyrażaniem w formie plastycznej jakiegoś określonego ideału - jest wyrażaniem każdego ideału, któremu artysta potrafi nadać plastyczną formę.(...) Rozróżnienie między sztukami <pięknymi> a <stosowanymi> jest zgubne w skutkach. Z tego, co powiedzieliśmy już o naturze piękna, wynika w sposób oczywisty, że cecha ta jest nieodłączną cechą każdego dzieła sztuki, niezależnie od jego celu utylitarnego, jego rozmiaru, czy wartości materiału, z którego zostało wykonane."

2) Wg Jana S. Bystronia (1947): "Sztuką nazwać możemy każdą działalność, która wykraczając poza ramy celowości użytkowej, służy zaspokojeniu potrzeb estetycznych. W tak szerokim ujęciu mieszczą się bardzo różnorodne twory sztuki, poczynając od zupełnie prymitywnych form zdobnictwa."

3) Wg Paula Feyerabenda (1984): "Gdybyśmy żyli w czasach, w których wierzono by naiwnie w uzdrawiającą moc i <obiektywność> sztuki, gdzie nic by nie dzieliło sztuki i państwa, a sztuka byłaby hojnie dotowana ze środków podatkowych, uczono by jej w szkołach jako przedmiotu obowiązkowego, naukę zaś uważano by za zbiór igraszek, to było by naturalnie wskazanym uważać, że sztuka jest nauką. Ale, niestety, nie żyjemy w takich czasach."

4) Wg Mariana Golki (2008): "Sztuka jest ze swej istoty społeczna, tak jak społeczeństwa są z istoty rzeczy współkształtowane (wraz z innymi oddziaływaniami) przez ich wytwory sztuki." 

 

Źródło definicji (papierowe): 1) Herbert Read, Sens sztuki, Warszawa: PWN, 1965, ss. 7-11; 27-28., Źródło definicji (papierowe): 2) Jan S. Bystroń, Etnografia Polski, Warszawa: Czytelnik, 1947, s. 119., Źródło definicji (papierowe): 3) Paul Feyerabend, Sztuka a nauka. Przyczynek do dyskusji o teorii sztuki Riegla połączony z próbą zastosowania jej w nauce, (w:) "Pismo literacko-artystyczne, nr 3, 1984, tłum.: Wawrzyniec Sawicki, s. 151. , Źródło definicji (papierowe): 4) Marian Golka, Socjologia sztuki, Warszawa: Difin, 2008, s. 31.
Podobne terminy (linki wewnętrzne):
Hasło wprowadził(a): Bogna Kietlińska

Słownik Inspiracji - zawartość - opis hasła SZTUKA

 "Kultura i sztuka? Kultura to iść do teatru. A sztuka to wysiedzieć do końca"

Źródło definicji (elektroniczne): strona Władysława Sikory
Hasło wprowadził(a): Barbara Fatyga