TEREN

Wpisy terminu w różnych słownikach wraz z komentarzami.

Słownik Terminów Encyklopedycznych - zawartość - opis hasła TEREN

1) Leksykon PWN (1972):

1) Część powierzchni ziemi wraz z jej rzeźbą i pokryciem; obszar, okolica; przenośnie pole działania, dziedzina. 2) miejsce, obszar przeznaczone albo użytkowane dla jakichś celów, potrzeb; 3) obszar objęty sferą działania jakiejś placówki, władzy, jakiegoś ośrodka i tym podobne, leżący poza ich siedzibą.

2) Słownik Poprawnej Polszczyzny PWN (1973):

"1. <część powierzchni ziemi; miejsce występowania, zasięgu, odbywania się czegoś; obszar> (...) 2. potocznie <ośrodki prowincjonalne w stosunku do władz, ośrodków centralnych>".

Źródło definicji (papierowe): 1) Leksykon PWN, Warszawa: PWN, 1972, s.1183. , Źródło definicji (papierowe): 2) Witold Doroszewski (red.), Słownik poprawnej Polszczyzny PWN, Warszawa: PWN, 1973, s.780.
Podobne terminy (linki wewnętrzne):
Hasło wprowadził(a): Barbara Fatyga

Słownik Wikipedii - zawartość - opis hasła TEREN

Teren – każdy dowolnie określony fragment powierzchni lądowej. Termin spełniający taką samą funkcję jak akwen w odniesieniu do powierzchni wodnej.

Źródło definicji (elektroniczne): hasło "Teren" w Wikipedii
Hasło wprowadził(a): Barbara Fatyga

Słownik Teorii i Metodologii Badań Kultury - zawartość - opis hasła TEREN

1) Wg Barbary Fatygi (2011):  "(...) po pierwsze: teren w znaczeniu ontologicznym  nie jest odpowiedzią na nasze potrzeby. Istnieje niezależnie od nas. Przez samą obecność w nim jeszcze nie uzyskujemy nad nim panowania. To raczej my należymy do niego a nie on do nas. (...) Po drugie: teren w ścisłym sensie terminu jest (...) usytuowanym obszarem  badań. (...) Warto zauważyć, że przestrzeń i czas - te podstawowe zmienne czy też wymiary antropologicznego poznania i badania terenowego - w szczególności nie mogą być traktowane niefrasobliwie, jako oczywistość do "odfajkowania" w raportach i opracowaniach badań. (...) Skoro tak, to badacz ma nad terenem badań tylko tę i tylko tę władzę, iż go wyznacza (...) horyzontem swojego zaciekawionego spojrzenia. (także <oczyma duszy>(...). Po trzecie: (...) teren jest dla mnie raczej wielowymiarową metaforą niż jednoznacznym terminem. Teren rozumiem jako zarówno terytoria realnie istniejące, jak i wszystkie światy, do których daje się dotrzeć zmysłami lub myślowo. To światy tekstowe i ikoniczne w zróżnicowanym stopniu odzwierciedlające rzeczywistość, jak i w szczególności - co oczywiste - wirtualne światy internetu, wyobrażone światy fikcji i marzeń sennych i tych na jawie, przestrzenie zapachów i emocji. (O ile "znajdę na nie paragraf" czyli metodę). Po czwarte: w terenie zawsze mamy status gościa, a nie Pana i Kolonizatora (...) Po piąte więc: jako gościa (na ogół nieproszonego) szczególnie mocno zobowiązują nas reguły grzeczności i uwaga poświęcona światu, do którego uzyskaliśmy dostęp."

2) Wg Katarzyny Kaniowskiej (2011): "(...) czujemy potrzebę zrewidowania zastanego, kluczowego dla naszej dyscypliny terminu, określającego jednocześnie kilka fundamentalnych kategorii - przedmiot, obszar działania, źródło wiedzy. Pytanie: co to jest teren, stawiane dzisiaj w sytuacji nowych ustaleń paradygmatycznych, jest pytaniem rzeczywiście ważnym. (...) teren to przestrzeń zbierania doświadczenia; obcowanie i współuczestnictwo w życiu innych ludzi (niekoniecznie (obcych); proces, ciąg wydarzeń, w których uczestnictwo jest dla badacza źródłem wiedzy; podstawa wiedzy antropologicznej.(...) <Dynamika> terenu wiąże się ściśle z dynamiką relacji <badacz - badany>, w której to relacji władzę niejednokrotnie zyskuje badany; z różnorakim zaangażowaniem badanego [przypuszczalnie błąd  korekty - chodzi o badacza - BF] i badanych w podzielanej na czas badań przestrzeni fizycznej i mentalnej; z uczeniem się wzajemnym i wzajemnym poznawaniem, które nie pozostaje beż śladu u obu partnerów spotkania. Musi to mieć (i ma - jak wynika z relacji badaczy) konkretne skutki w sposobie bycia w terenie i w sposobie pracy w terenie. Tak jak obserwacja ustępuje współuczestniczeniu, pytanie - słuchaniu, a uczestniczenie - uczeniu się, tak też muszą się zmieniać oczekiwania wobec terenu, tj. oczekiwania wobec empirycznej podstawy wiedzy antropologicznej."

Źródło definicji (papierowe): 1) Barbara Fatyga, Teren: po horyzont (poznawczy), (w:) Tarzycjusz Buliński, Mariusz Kairski (red.), Teren w antropologii. Praktyka badawcza we współczesnej antropologii kulturowej, Poznań: Wyd. UAM, 2011, ss.105-108., Źródło definicji (papierowe): 2) Katarzyna Kaniowska, Metoda etnograficznych badań terenowych i poznanie w antropologii,(w:) Tarzycjusz Buliński, Mariusz Kairski (red.), Teren w antropologii. Praktyka badawcza we współczesnej antropologii kulturowej, Poznań: Wyd. UAM, 2011, ss. 287-288.
Podobne terminy (linki wewnętrzne):
Hasło wprowadził(a): Barbara Fatyga

Słownik Antropologii i Socjologii Kultury - zawartość - opis hasła TEREN

1) Wg Thomasa H. Eriksena (2011): " Myślę, że na poziomie metodologii, zamiast rezygnować z przestrzennych metafor i nieco nieaktualnej już koncepcji <terenu>, powinniśmy silnie podkreślać to, co jest tu ważne - a mianowicie zwiększającą się świadomość  wielorakich wymiarów przestrzeni, w których współcześni ludzie się poruszają. Przecież ostro nakreślony teren zawsze był częściową fikcją."

Źródło definicji (papierowe): Beyond Locality. Z profesorem Thomasem Hyllandem Eriksenem rozmawiał Marek Pawlak, (w:) "Tematy z Szewskiej", nr 1, s. 12.
Podobne terminy (linki wewnętrzne):
Hasło wprowadził(a): Barbara Fatyga

Słownik Inspiracji - zawartość - opis hasła TEREN

 1) Podczas sesji  poświęconej terenowi w badaniach antropologicznych, która miała miejsce w trakcie I Kongresu Antropologicznego zorganizowanego przez Polski Instytut Antropologii w dniach 23-25.102013 roku narodziła się z "podchwytliwego" pytania prof. Lecha Mroza, skierowanego do panelistów o granice pojęcia terenu, następująca, dwuczłonowa definicja:

- teren to miejsce, do którego badacz może dotrzeć; tam gdzie nie może dotrzeć, tam nie ma terenu w sensie antropologicznym;

- teren to miejsce, w którym  bądź rezyduje, bądź ukrywa się problem badawczy.

Dodajmy, iż takie postawienie sprawy wzbudziło znaczną konfuzję, zwłaszcza starszej części zebranych.

2) Wg Thomasa H.Eriksena (2011): " (...) teren fizyczny - a więc nakreślona i zamieszkała przez danych ludzi przestrzeń - nie jest już podstawowym aspektem naszych badań, nie znaczy to wcale, że współcześnie używamy mniej metafor przestrzennych niż to miało miejsce kiedyś. (...)  Być może więc jesteśmy niezdolni do myślenia o życiu społecznym jako niezależnym od przestrzeni. "

Źródło definicji (papierowe): 1) obserwacja Barbary Fatygi podczas I Kongresu Antropologicznego w Warszawie, Źródło definicji (papierowe): 2) Beyond Locality. Z profesorem Thomasem Hyllandem Eriksenem rozmawiał Marek Pawlak, (w:) "Tematy z Szewskiej", nr 1, 2011, ss.11, 12.
Hasło wprowadził(a): Barbara Fatyga