Termin „dziedzictwo kultury” występuje w wielu kontekstach i znaczeniach zarówno w piśmiennictwie naukowym, jak też w aktach prawnych o charakterze krajowym i międzynarodowym. Pod pojęciem tym rozumie się dorobek materialny i duchowy przekazywany i wzbogacany przez kolejne pokolenia. (…) dziedzictwo kulturalne podlegające ochronie obejmuje trzy kategorie obiektów:
1) -
zabytki, do których zalicza się dzieła architektoniczne, dzieła monumentalnej rzeźby i malarstwa, elementy i struktury o charakterze archeologicznym, napisy, jaskinie, zespoły osobliwości, które posiadają wyjątkową powszechną wartość z punktu widzenia historii, sztuki lub nauki,
2) -
zespoły budowli (…), które ze względu na architekturę i jednorodność lub usytuowanie w pejzażu mają wyjątkową powszechną wartość z punktu widzenia historii, sztuki lub nauki,
3) -
miejsca (sites) stanowiące dzieła człowieka lub połączone dzieła przyrody i człowieka oraz tereny obejmujące stanowiska archeologiczne o wyjątkowej powszechnej wartości z punktu widzenia historycznego, estetycznego, etnologicznego lub antropologicznego. (…)
Pojęcie dziedzictwa kulturalnego powinno być traktowane jako pewna ogólna koncepcja ochrony dorobku kulturalnego, wynikająca ze świadomości, iż należy chronić składniki tego dorobku, które obecne pokolenia otrzymały od poprzednich, by móc je przekazać następcom. W działaniach protekcjonistycznych zarysowują się dwie koncepcje tego dziedzictwa: kosmopolityczna, zgodnie z którą najcenniejsze dobra stanowią „dziedzictwo całej ludzkości” i powinny być chronione za pomocą uzgodnionych środków na płaszczyźnie międzynarodowej oraz nacjonalizm kulturalny, zakładający, iż obiekty kulturalne są przede wszystkim częścią dorobku poszczególnych państw i narodów, dlatego należy zapobiegać nielegalnemu wywożeniu tych obiektów z ich terytoriów.