Instytucja kultury jest tu zdefiniowana operacyjnie ze względu na następujące kryteria:
kryterium miejsca:
a) współczesne instytucje kultury działają zarówno na terenie rozumianym dosłownie (geograficznie) - w takim wypadku można opisywać ich uwarunkowania geograficzne (tereny górskie, nizinne, strefy klimatyczne, stopień zurbanizowania itp.) oraz wyznaczać zasięg ich oddziaływania (np. w zależności od dostępu do nich zapewnianego przez sieć drogową, rozwój transportu publicznego i prywatnego, miejscowe tradycje korzystania z instytucji itd.);
b) w przestrzeni wirtualnej (w sieciach internetowych czy sieciach telefonii komórkowej); w tym drugim wypadku fizyczne umiejscowienie instytucji ma zdecydowanie mniejsze znaczenie niż technologia funkcjonowania sieci, zaś warunkami dostępu stają się: posiadanie odpowiedniego urządzenia (komputera, telefonu komórkowego, tabletu itp.) oraz minimalne kompetencje użytkownika związane z użytkowaniem internetu; warto pamiętać, że jakkolwiek instytucje kultury drugiego typu funkcjonują w sieciach, to jednak wytwarzane i podtrzymywane są nadal w konkretnych miejscach geograficznych;
kryterium infrastrukturalne: współczesne instytucje kultury wymagają siedzib, które mogą być oficjalne i stałe lub tymczasowe, jak i nieoficjalne i ruchome; można także wyzróżnić siedziby monoinstytucjonalne (teatr, biblioteka itp.) oraz multiinstytucjonalne (centrum kultury); gdy natomiast instytucja funkcjonuje w sieci najczęściej jej "realna" siedziba traci na znaczeniu i solenności; infrastruktura instytucji kultury może być charakteryzowana przez wiele kryteriów szczegółowych - począwszy od np. stanu technicznego i kubatury budynków, poprzez wyposażenie aż do wewnętrznej organizacji działalności; w tym tzw. oferty instytucji;
kryterium personalne: instytucje kultury, jak wszelkie instytucje, wymagają również personelu (kadry); tradycyjnie jest on dzielony na kilka subkategorii, np.: personel kierowniczy i administracyjny (managment), personel merytoryczny orazpersonel pomocniczy (obsługę); jedną z miar efektywności instytucji kultury jest stosunek personelu merytorycznego do pozostałych - jeżeli wypada on niekorzystnie dla tego pierwszego można mówić o zbiurokratyzowaniu instytucji; współcześnie obserwuje się kilka trendów: rozbudowę biurokracji, racjonalizację i ograniczanie personelu pozamerytorycznego oraz - w instytucjach nowego typu - łączenie stanowisk merytorycznych z administracyjnymi czy pomocniczymi; kryterium to powinno obejmować również odbiorców i/lub współuczestników działań istytucji!
kryterium funkcjonalne: instytucje kultury powoływane są do istnienia by wypełniać określone cele i zaspokajać potrzeby ludzi żyjących w zasięgu oddziaływania tych instytucji; najważniejszym celem wszelkich instytucji kultury jest podnoszenie jakości życia; cel ten jest realizowany albo poprzez formułowanie pożądanych wartości i metod ich osiągania przez instytucję (w modelu quasi-edukacyjnym, a w rzeczywistości modelu przemocy symbolicznej) albo przez rozpoznanie potrzeb i interesów uczestników kultury oraz dopasowywanie do nich metod działania (w modelu animacyjnym);
kryterium dziedzinowe (tożsamościowe): czy dana instytucja, spełniająca powyższe kryteria, zostanie ostatecznie uznana za instytucję kultury zależy przede wszystkim od przyjętej definicji kultury i konsekwencji jej praktycznego stosowania - przykładem typowych nieporozumień tego rodzaju są nazwy, takie jak Pałac Kultury i Nauki (sugeruje, iż nauka NIE należy do kultury) czy też Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (sugeruje, że dziedzictwo narodowe Nie należy do kultury).