Uczestnictwo w kulturze w szerokim rozumieniu to proces włączania i wyłączania się jednostek i grup, przedmiotów, ideii, zachowań oraz ich konfiguracji w konkretne sytuacje (codzienne i odświętne) uregulowane kulturowo. Uczestnictwo jest możliwe dzięki ludzkim zachowaniom - zawsze więc ma ex definitione charakter aktywny.
Uczestnictwo w kulturze w wąskim znaczeniu to proces tożsamy z odbiorem (recepcją), uczeniem się, wykorzystywaniem i konsumowaniem dóbr kultury wytworzonych przez innych. Obecnie odchodzimy od tak jednostronnego i ograniczonego ujęcia uczestnictwa, najczęściej wiązanego z sytuacją komunikacyjną, w której jeden nadawca nadaje do wielu odbiorców, a ci rzekomo "biernie" reagują na treści kulturowe.
Uczestnictwo w kulturze z punktu widzenia zachowań to tworzenie i odtwarzanie kultury, rozpowszechnianie i przyswajanie treści kulturowych, ich modyfikowanie i przetwarzanie, podtrzymywanie i wyłączanie z dostępnych zasobów.
Uczestnictwo w kulturze można ująć nie tylko - instrumentalnie - z perspektywy procesów uspołecznienia (jak proponuje Marek Krajewski) lecz także jako złożony, dynamiczny zestaw praktyk kulturalnych - czyli autotelicznie - (jak proponuje Barbara Fatyga).