FORESIGHT

 Wg Edwina Bendyka: "Foresight, w kręgach frankofońskich zwany prospektywą, najprościej ale też i najpełniej zdefniować należy jako <sztukę i naukę antycypowania przyszłości>. (...) Defnicja ta jednocześnie pokazuje potencjał, jak i ograniczenia foresightu, które wyjaśnia Denis Loveridge, klasyk dyscypliny: <foresight nie jest prognozowaniem, przewidywaniem, nie jest nauką lecz mariażem intuicji, konkretnej wiedzy projektowanej w przyszłość oraz umiejętności analizowania trendów, wyzwań i zdarzeń w sposób symbiogenetyczny> (...) Nie jest więc foresight zwykłym pudełkiem z narzędziami, które odsłonią przyszłość, lecz technologią intelektualną wymagającą zarówno wykorzystania formalnych technik, jak i postaw oraz kompetencji osób i zespołów stosujących te techniki. Kompetencja podstawowa, to zdolność do myślenia systemowego, uwzględniającego że rzeczywistość to złożony proces w którym uczestniczy wiele współoddziałujących czynników o różnym charakterze: społecznym, politycznym, technologicznym, kulturowym, ekologicznym, gospodarczym. Złożoność tych oddziaływań powoduje, że przyszłość zasadniczo jest nieprzewidywalna. Dodatkowo ta nieprzewidywalność wynika z podstawowych przesłanek logicznych, które wykazał już wiele lat temu filozof Karl R. Popper: <(1) Bieg dziejów ludzkich w znacznym stopniu zależy od rozwoju wiedzy. (2) Przyszłego rozwoju wiedzy nie da się przewidzieć żadnymi racjonalnymi czy naukowymi metodami. (3) Nie możemy zatem przewidzieć przyszłego biegu historii ludzkości (...).> Z analiz Poppera wynika, że im bardziej rozwój ludzkości zależy od rozwoju wiedzy, tym bardziej przyszłość staje się nieprzewidywalna. Tak więc już na początku opracowania poświęconego zarządzaniu przyszłością pojawił się paradoks: cechą rozwoju cywilizacyjnego jest wzrost złożoności struktur społeczno-gospodarczych. Jednocześnie sam rozwój w coraz większym stopniu zależy od intensywności wykorzystania wiedzy i wynikających z niej innowacji. W konsekwencji przyszłość staje się coraz mniej uchwytna, a liczba nietrafionych prognoz zdaje się tylko potwierdzać ograniczony sens futurystyki. Z drugiej jednak strony większość codziennych działań, w wymiarze jednostkowym i społecznym podejmowanych jest przy założeniu dość konkretnych wizji przyszłości."