ZEUGMA

Zeugma (z gr. yugo - związek, sprzężenie) – figura retoryczna manifestująca się w eliptycznej konstrukcji składniowej wypowiedzi (w której jedna z części zdania łączy się z dwoma lub kilkoma innymi, pełniącymi analogiczne funkcje, ale nie ulega każdorazowemu powtórzeniu) oraz specyficznego rodzaju kontrastem między pojęciami, uzyskiwanym właśnie dzięki dopełnieniu dwóch lub kilku słów przez ten sam wyraz. Kontrast ten polega najczęściej na:
- zestawieniu znaczeń dosłownych i przenośnych, na przykład: „doprowadziła do porządku ubranie i myśli“
- zestawieniu znaczeń konkretnych i abstrakcyjnych, na przykład: „ojczyźnie oddali uczucia i krew“
- zestawieniu słów różniących się rodzajem, liczbą, przypadkiem itp. (rodzaj syllepsis), na przykład: „w jej ogrodzie rosły przeróżne kwiaty i stara grusza“
Stan na 11.12.2013 r.