Ramy lub ramki (frames) jako formalizm reprezentacji wiedzy zostały wprowadzone do informatyki przez Marvina Minsky’ego w 1975 roku. Są jedną z ontologicznych metod reprezentacji wiedzy. Minsky badając zachowanie się człowieka znajdującego się w nowej dla niego sytuacji i w nowym otoczeniu, ale mającego o tej dziedzinie już pewne wcześniejsze wyobrażenia, zauważył, że człowiek wydobywa wówczas z pamięci określoną strukturę i konfrontuje tę wiedzę z wiedzą zawartą w tej ramie. Struktura ta to rama uwzględniająca typowe i oczekiwane informacje o elemencie, a także przypuszczenia jego dotyczące. Z kolei, gdy człowiek zetknie się z całkowicie nowym obiektem, wówczas jego pierwszą reakcją będzie próba zapamiętania i wprowadzenia jego nazwy. Jest to równoważne wykreowaniu nowej ramy. Najważniejsze ramki to klasy. W istocie są one odpowiednikiem pojęć (concepts). Każda klasa zawiera klatki (slots), które reprezentują jej właściwości. W rzeczywistości klatki są zagnieżdżonymi ramkami. Dodatkowo można do nich przypisać tzw. fasety (facets), które reprezentują właściwości klatek i zwykle nakładają ograniczenia na klatki. Ramka może posiadać dwa rodzaje klatek: własne (own) albo szablonowe (template). Klatki własne należą do danej ramki, a ich wartości są prywatne dla danej ramki. Klatki szablonowe służą do tworzenia innych ramek. Obowiązuje tutaj zasada, że klatki szablonowe danej klasy stają się klatkami własnymi wszystkich jej wystąpień. Klasy mogą dziedziczyć od siebie zarówno klatki własne, jak i szablonowe. Ramka, która nie posiada klatek szablonowych, jest obiektem. Wśród wad ramek Minsky’ego można wymienić zbyt dużą ogólność, niejednoznaczność, a także brak formalnej definicji. Z tych powodów komputerowe przetwarzanie i wnioskowanie jest skomplikowane. Pomimo tych niedoskonałości ramki stały się podstawą standardowego interfejsu OKBC (Open Knowledge Base Con-nectivity), przeznaczonego do jednolitej reprezentacji wiedzy i dostępu do ontologicznych baz wiedzy. Ponadto idea ramek jako elementów świata, rozszerzona o aspekty behawioralne, znalazła zastosowanie w obiektowych metodykach inżynierii oprogramowania.
RAMA
Wpisy terminu w różnych słownikach wraz z komentarzami.
Słownik Terminów Encyklopedycznych - zawartość - opis hasła RAMA
Słownik Wikipedii - zawartość - opis hasła RAMA
Rama do obrazu – przedmiot, wyrób rzemiosła lub utwór artystyczny, czasem element kompozycji obrazu; rama podkreśla kadr, wyznacza granicę obrazu. Rama, oprawa, obramowanie, obramienie pełni wobec obrazu funkcje techniczne oraz estetyczne. Dobrze wykonana rama stabilizuje płaszczyznę, zabezpiecza krawędzie obrazu, chroni warstwę malarską przed uszkodzeniem. Kolor, ornamentyka, profil ramy oddzielają dzieło artysty od świata zewnętrznego, jednocześnie tworząc symboliczne okno, bramę do świata wyobraźni twórcy. Ramy prawidłowo dobrane do obrazu wspomagają percepcję dzieła, wzmacniają jego oddziaływanie. W kulturze europejskiej rama do obrazu ma historię sięgającą czasów antycznych i unikalną w skali światowej (...) więcej
Słownik Teorii i Metodologii Badań Kultury - zawartość - opis hasła RAMA
Wg Charlesa J.Fillmore'a (1982): "Posługując się terminem <rama> mam na myśli pewien system pojęć powiązanych ze sobą w taki sposób, że rozumienie jednego z nich wiąże się z rozumieniem całościowej struktury, do której dany składnik pojęciowy należy; gdy zatem jeden obiekt takiej struktury wprowadzony został do tekstu czy do konwersacji, to wszystkie inne automatycznie stają się dostępne."
Wg Ryszarda Tokarskiego (2006): "Tutaj bezpośrednim partnerem słowa staje się coś, co wykracza poza język, a wiąże się z konwencjami kulturowymi, ludzką wiedzą i doświadczeniem. (...) teoria ram interpretacyjnych dopuszcza możliwość tego, że mówiący z pełną kompetencją semantyczną mogą posługiwać się znajomością danego słowa nawet wówczas, jeśli w ogóle nie znają żadnych innych słów z tego zakresu lub znają ów zakres tylko fragmentarycznie. Partnerem słowa w teorii ramowej nie są inne leksemy zbioru (choć naturalnie ich obecność sprzyja rozumieniu tekstu), lecz pewna struktura konceptualna, scena, jaka na mocy konwencji przez dane słowo (lub grupę słów) jest aktywowana. (...) Rama to swoiste dla danego języka środki leksykalne i gramatyczne z przypisanymi im sensami, używane w odniesieniu do konkretnego zdarzenia, rzeczy czy jej właściwości. Ramę może zatem tworzyć konkretne wypowiedzenie, ale również – przynajmniej na wstępnym etapie interpretacji – pojedyncze słowo jako element systemu leksykalnego. (...) W kognitywnych ujęciach znaczenia, w tym także w teorii ram interpretacyjnych, rozumienie słowa wynika nie tyle z minimalnego zestawu cech odróżniających, lecz z szeroko rozumianej wiedzy na temat wzorców działania człowieka w rzeczywistości społecznej, z norm i zwyczajów obowiązujących w danym społeczeństwie, z praktyki posługiwania się konkretnymi rzeczami itp. Wiedza ta – ujęta w konceptualne sceny – staje się niezbędnym warunkiem nie tylko rozumienia konkretnego słowa, lecz także aktywowania pełniejszej ramy współtworzonej przez słowa z tej samej przestrzeni semantycznej."
Słownik Antropologii i Socjologii Kultury - zawartość - opis hasła RAMA
Wg Ervinga Goffmana 1974 (2010): "Gdy jednostka w naszym zachodnim społeczeństwie postrzega jakieś konkretne wydarzenie, oprócz wszystkiego innego, co czyni, z reguły jest skłonna zakładać w tej reakcji (i w konsekwencji stosować) jedną bądź więcej ram lub schematów interpretacji, które możemy nazwać pierwotnymi.(...) gdyż zastosowanie takiej ramy lub perspektywy jest traktowane przez tych, którzy ją stosują, jako niezależne od jakiejś uprzedniej lub <oryginalnej> interpretacji oraz jako do takiej nie nawiązujące; w istocie, rama pierwotna to rama, którą postrzega się jako nadającą znaczenie czemuś, co inaczej stanowiłoby pozbawiony sensu aspekt danej sceny.(...) dość precyzyjne rozróżnienie na ramy naturalne i ramy społeczne. Ramy naturalne identyfikują wydarzenia postrzegane jako nieukierunkowane, niezorientowane, nieożywione, niekontrolowane, <czysto fizyczne>. (...) Ramy społeczne natomiast dostarczają podstawowego zrozumienia tych wydarzeń, na które składają się wola, zamysł i kontrolujący wysiłek intelektu, a także ożywiona sprawczość, której głównym przykładem jest istota ludzka. Taki czynnik sprawczy (agency) nie jest nieubłagany: można nim manipulować za pomocą pochlebstw, pochwał, urazić go lub mu grozić. Działanie czynnika sprawczego można opisać jako <działania kierowane>. Działania te powodują, że sprawca podlega <standardom>, jego aktywność jest przedmiotem społecznej oceny. (...) Występuje tu motyw i intencja (...)."
Wg Edwarda T. Halla (1976), 1984: "W cywilizacjach tak skomplikowanych jak nasza istnieją setki, jeśli nie tysiące ram sytuacyjnych. Na owe ramy składają się dialekty sytuacyjne, akcesoria materialne, osobowości sytuacyjne, wzory zachowań, które pojawiają się w rozpoznawanych układach, odpowiadające specyficznym sytuacjom.(...) Rama sytuacyjna (situationel frame) to najmniejsza zdolna do samodzielnej egzystencji jednostka kultury, analizowana, możliwa do nauczenia i przekazania, a także pozostawiana potomności jako całkowita jedność. Ramy obejmują komponent językowy, kinezyczny, proksemiczny, czasowy, społeczny, materialny, osobowościowy i wiele innych. (...) Ramy stanowią tworzywo i konteksty, w których pojawia się działanie - są więc swoistymi modułami, które powinny być podstawą wszelkiego planowania."