ANTROPOLOGIA

Wpisy terminu w różnych słownikach wraz z komentarzami.

Słownik Terminów Encyklopedycznych - zawartość - opis hasła ANTROPOLOGIA

Wg Encyklopedii Socjologii (1998): "Antropologia to filozofia człowieka i nauka o człowieku. W europejskiej tradycji naukowej dzieli się na kilka dziedzin wchodzących w skład różnych dyscyplin. Antropologia filozoficzna jest jedną z głównych dziedzin filozofii, antropologia fizyczna, zajmująca się opisem i wyjaśnianiem zróżnicowania ludzkich typów fizycznych, należy do biologii, a antropologia społeczna i kulturowa do nauk społecznych i nauk o kulturze." (podkreśl.- ZM)

 

Źródło definicji (papierowe): Zdzisław Mach, Antropologia, (w:) "Encyklopedia Socjologii", t.1, Warszawa: Oficyna Naukowa, 1998, s.35.
Podobne terminy (linki wewnętrzne):
Hasło wprowadził(a): Barbara Fatyga

Słownik Wikipedii - zawartość - opis hasła ANTROPOLOGIA

Antropologia (z greckiego ἄνθρωπος anthropos , "człowiek", i λόγος, logos , "wiedza") to nauka społeczna, która bada człowieka całościowo. Aby objąć swój przedmiot badań, Antropologia korzysta z narzędzi oraz wiedzy wytworzonej przez nauki przyrodnicze oraz inne nauki społeczne. Aspiracją dyscypliny jest wytwarzanie wiedzy dotyczącej człowieka w różnych sferach, ale zawsze jako części społeczeństwa. W ten sposób antropologia stara się objąć biologiczną ewolucję naszego gatunku, rozwój i sposób życia społeczności, które już zniknęły, obecne struktury społeczne i różnorodne wzory i wzorce kulturowe i językowe, które charakteryzują ludzkość. więcej

Stan na 06.01.2014 r. (drobne zmiany red. - AZ)

Źródło definicji (elektroniczne): hasło "Antropologia" w Wikipedii hiszpańskojęzycznej
Hasło wprowadził(a): Aleksandra Zalewska

Słownik Antropologii i Socjologii Kultury - zawartość - opis hasła ANTROPOLOGIA

Wg Wojciecha Burszty (1998): "Antropologia jest nie tylko wyspecjalizowaną dyscypliną wiedzy, która ma swój początek, dzieje i stan obecny, jest ona ponadto dziedziną kultury - najpierw europejskiej, a dzisiaj należałoby powiedzieć euroatlantyckiej. Ma to swoje ważkie konsekwencje dla obrazu świata, jaki wyłania się z antropologicznych dzieł i opracowań. (...) Całokształt działalności badawczej tej szczególnej gałęzi wiedzy, jaką jest antropologia, daje się bez wątpienia sprowadzić do pojęcia kultury. (...) Mimo iż w wieku XIX powiadano, zgodnie z etymologią słowa anthropos, że nauka ta zajmuje się człowiekiem jako takim, to jednak przy bliższym wejrzeniu już we wczesne prace ewolucjonistów widać, iż chodzi zawsze o człowieka uwikłanego w rudymentarne przynajmniej formy kulturowe."

Wg Michaela Herzfelda (2004;2001): "Oto przegląd antropologii społecznej i kulturowej - dyscypliny zaliczanej w poczet nauk społecznych, która, ogólnie rzecz ujmując, zajmuje się związkiem między społeczeństwem a kulturą. Dyscyplinę ową można by najlepiej - i dość przewrotnie - zdefiniować jako porównawcze badanie zdrowego rozsądku - zarówno jego form kulturowych, jak i efektów społecznych."

Źródło definicji (papierowe): Wojciech Burszta, Antropologia kultury. Tematy, teorie, interpretacje, Poznań: Zysk i S-ka, 1998, s. 10. , Źródło definicji (papierowe): Michael Herzfeld, Antropologia. Praktykowanie teorii w kulturze i społeczeństwie, Kraków: Wyd. UJ, 2004, s. 9.
Hasło wprowadził(a): Barbara Fatyga

Słownik Inspiracji - zawartość - opis hasła ANTROPOLOGIA

1) Wg Raymonda  Firtha (1975): "Antropologia nie jest nieślubnym dzieckiem kolonializmu, lecz prawowitym potomkiem oświecenia".

2) Wg Arjuna Appaduraia: "Antropologia  to moje archiwum ludzkich rzeczywistości, wyszukanych w rozmaitych etnografiach ludów, których dzisiejszy bądź dawny sposób życia odbiegał od mojego własnego".

3) Wg Joan Vincent: "Antropologia amerykańska (czy raczej antropologia w stanach Zjednoczonych) to przede wszystkim przedsięwzięcie zawodowe na wielką skalę. Jest nauczana w wielu szkołach średnich i na większości uczelni wyższych czy uniwersytetów. Około 90 z nich przyznaje w zakresie antropologii blisko 400 stopni doktorskich rocznie. Przeto ogólna liczba antropologów znacząco przewyższa liczbę akademickich przedstawicieli tej dyscypliny i setki osób z doktoratami w tej dziedzinie praktykuje inne zawody, takie jak prawo, medycyna, public relations, bądź służy w organizacjach rządowych (...).

Źródło definicji (papierowe): 1) Raymond Firth, The sceptical anthropologist? social anthropology and Marxist views on society, (w:) Maurice Bloch, Marxist Analyses and Social Anthropology, London: Malaby Press, 1975, ss. 29-60., Źródło definicji (papierowe): 2) Arjun Appadurai, Nowoczesność bez granic. Kulturowe wymiary globalizacji, Kraków: Universitas, 2005, s.22., Źródło definicji (papierowe): 3) Joan Vincent, hasło "antropologia amerykańska" (w:) Alan Barnard i Jonathan Spencer, Encyklopedia antropologii społeczno-kulturowej, Warszawa: Oficyna Wyd. Volumen, 2008, s.53.
Hasło wprowadził(a): Barbara Fatyga

Komentarz - zawartość - opis hasła ANTROPOLOGIA

Co ciekawe, w "Encyklopedii antropologii społeczno-kulturowej"  pod redakcją Alana Barnarda i  Jonathana Spencera (por. fragment hasła "antropologia" w Słowniku Inspiracji) brak hasła  "antropologia" -  są  hasła: "antropologia amerykańska, biologiczna, brytyjska, chińska, ekologiczna, ekonomiczna, francuska, holenderska, indyjska, medyczna, miasta, niemiecka i austriacka, oświecenia, polityczna, psychologiczna, rosyjska i sowiecka, symboliczna". Obraz dyscypliny  rysuje się tu trochę dziwnie, a na pewno nacechowany jest specyficznym, antropologicznym, (co nie powinno mieć miejsca),  etnocentryzmem.

Hasło wprowadził(a): Barbara Fatyga