1. 1 1)
Filozofia (z gr. filos, miłośnik i sofia, mądrość), poszukiwanie mądrości. Wieloznaczność antycznego pojęcia „mądrości", oznaczającego zarazem wiedzę o prawdzie i praktykowanie moralności, musiało spowodować dwie interpretacje filozofii. Pierwsza, której początki sięgają jońskich filozofów przyrody (VI wiek przed Chrystusem), a potem zostaje rozwinięta przez Georga W.H. Hegla i anglosaski racjonalny pozytywizm, pojmuje filozofię zasadniczo jako racjonalne poznanie, poszukiwanie zrozumienia. Druga, powołująca się na Sokratesa, Immanuela Kanta i współczesny egzystencjalizm, uważa filozofię za poszukiwanie moralności, naszego prawdziwego przeznaczenia oraz traktuje ją jako naukę właściwego postępowania. (…)
2. 2)
Filozofia (gr. <philosophia> = umiłowanie mądrości) (…) W dziejach filozofii europejskiej można wyróżnić kilka zasadniczych koncepcji filozofii traktowanej jako dziedzina dociekań i badań profesjonalnych, o charakterze apriorycznym lub aposteriorycznym, przedmiotowym lub metaprzedmiotowym. Są to m. in.: 1. Koncepcja klasyczna, według której filozofia jest odrębną wiedzą o charakterze racjonalnym, mającą własny przedmiot i odpowiednio do niego wypracowaną metodę badań, a dotyczącą tego, co w → bycie konieczne, i wyjaśniającą byt w świetle ostatecznych uzasadnień. W tej koncepcji istotne są następujące elementy: a) filozofia zmierza do poznania bytu, a więc do poznania tego, co faktycznie istnieje; b) filozofia zmierza do poznania przede wszystkim w aspektach koniecznościowych, a nie tylko przygodnych; c) uzyskiwane w ten sposób ostateczne uzasadnienia to nie tylko racje logiczne, lecz również racje ontyczne, realne, czyli przyczyny bytu. 2. Koncepcja p o z y t y w i s t y c z n a , według której filozofia jest wiedzą wtórną w stosunku do nauk szczegółowych: próbuje ona zestawiać wyniki tych nauk, aby uzyskać syntezę, która by dawała ogólny pogląd na rzeczywistość i jej poznanie, przy czym kieruje się zwykle jakąś naczelną ideą (np. ewolucji, postępu). 3. Koncepcja neopozytywistyczna i analityczna, według której filozofia sprowadza się do analizy logicznej języka naukowego i potocznego, zajmującej się podstawowymi pojęciami, pierwotnymi założeniami, strukturą i rolą ludzkiej wiedzy. 4. Według zaś koncepcji i r r a c j o n a l i s t y c z n e j , bliższej ujęciu filozofii jako aktywności poznawczej ściśle sprzężonej z osobistym życiem, filozofia stanowiłaby odrębny dział kultury z pogranicza wiedzy, sztuki i religii, będąc przeżywaniem rzeczywistości przez osobę ludzką, uwarunkowanym jej wartościującą postawą wobec siebie samej i świata. (...).