HIPERTEKST

HIPERTEKST TO NIELINEARNA i niesekwencyjna organizacja danych - tekst rozbity na fragmenty, które na wiele sposobów połączone są ze sobą odsyłaczami. To tekst, który rozgałęzia się lub działa na żądanie czytelnika. Termin ten stworzony został w 1965 roku przez Teda Nelsona na oznaczenie rodzaju hipermediów o charakterze tekstowym. Przykłady hipertekstu obejmują oparty na hiperłączach hipertekst cząstkowy typu węzeł-link (discrete hypertext) i oparty na poziomach szczegółowości tekst rozciągły (stretchtext). Hipertekst - w szerszej perspektywie - to "ustrukturyzowana praca wiedzy". Idea hipertekstu pojawia się na obszarze literatury w latach 80. XX w., wraz z odkrywaniem literackiego potencjału komputerów. Środowisko komputerowych systemów hipertekstowych (Guide, Hypercard, Storyspace) zostaje wówczas wykorzystane do tworzenia niesekwencyjnych, rozgałęziających się opowiadań, powieści a nawet poezji, którym końcowy kształt (na poziomie fabuły, postaci, opisów) nadawał czytelnik, poprzez swoje lekturowe decyzje. Ogólnie przyjęty został wówczas podział na hipertekst eksploracyjny i konstrukcyjny. Pierwszy z nich pozwala czytelnikowi na lekturę. Drugi pozwala jednocześnie na modyfikacje instniejącego tekstu bądź linków lub dodawawanie własnych segmentów tekstu. Według Nelsona ten swoisty sposób organizacji tekstu nie daje się w pełni zrealizować w druku. Hipertekst najlepiej czyta się na ekranie komputera. Mimo tej "pierwszej zasady Nelsona", mówi się także o realizacjach hipertekstu na kartce papieru. Pojedynczy fragment tekstu w hipertekście nazywany jest polem pisma (writing space), leksją, lub tekstonem. (...). Leksja zawierać może nie tylko tekst, ale obraz, dźwięk i video, skromny i czysto literacki hipertekst wkracza wówczas w domenę hipermediów. Formami hipertekstu, z którymi ma do czynienia najwięcej ludzi na świecie są strony internetowe. (...) hipertekst literacki - jest jednak starszy od Internetu a jego interaktywność cechuje się większym wyrafinowaniem.

(drobne zmiany red. - BF)

Autor(ka) wpisu: Barbara Fatyga
Rodzaj słownika: Słownik Antropologii i Socjologii Kultury
Źródło definicji(elektroniczne): Warsztaty Techsty - literatura i nowe media
Podobne terminy (linki wewnętrzne): TEKST, Podobne terminy (linki wewnętrzne): LEKSJA, Podobne terminy (linki wewnętrzne): INTERTEKST
Sprawdź pozostałe wpisy w innych słownikach:
Data aktualizacji: czwartek, 30 Styczeń, 2020 - 10:22