WYKSZTAŁCENIE

Wiesław Wiśniewski (1980): (...) hipotetycznie można założyć, że w opiniach społecznych będziemy mieli do czynienia z dwoma co najmniej typami konstruowania wzoru człowieka wykształconego. Typ pierwszy wiązałby się z wartościowaniami częściej relatywizowanymi do aktualnych niż tradycyjnych standardów naszego życia społeczno-gospodarczego. W tej sytuacji człowiekowi wykształconemu - poza dyplomem szkolnym - stawiać się będzie, jak można przypuszczać, głównie, choć nie jedynie - wymóg posiadania takich cech, jak np.: wiedza, umiejętności czy kwalifikacje zawodowe. (...) Typ drugi - to wartościowania częściej odnoszące się do tradycyjnych, ale nie najstarszych standardów człowieka wykształconego, którego nie tak dawno jeszcze lokalizowało się powszechnie w warstwie określanej mianem - <inteligencja>. W przypadku tego typu wartościowań - człowiekowi wykształconemu, poza dyplomem - częściej stawiać się będzie m.in. także wymóg posiadania takich cech nabytych, które tradycyjnie nazywało się ogólnie starannym wykształceniem. (...) Wymaga się bowiem od niego posiadania bądź takich cech intelektualnych (74%) (...) jak np.: mądrość, wiedza ogólna, oczytanie, inteligencja, kultura oraz  umiejętność stosowania wiedzy w życiu codziennym, a szczególnie w praktyce zawodowej, bądź posiadania cech behawioralnych (przeszło 16% badanych), jak np.: dobre wychowanie, grzeczność, umiejętność współżycia z ludźmi czy zachowania się w każdej sytuacji, czy też cech charakterologennych (ok.2%), jak np.: ambicja, samodzielność czy zaradność życiowa; czy też posiadania cech strukturalnych (ok 1%), jak np.: pozycja społeczna, stanowisko." (podkreśl. - BF)