KLASA SPOŁECZNA

Nazwa definicji: 
KLASA SPOŁECZNA
Treść wpisu: 

Wg Słownika filozofii marksistowskiej (1982): "jedna z podstawowych kategorii materializmu historycznego; stanowi analityczne narzędzie badania struktury społecznej i wyjaśniania procesu zmian formacji społeczno-ekonomicznej i przemian społecznych w ramach danej formacji. (...) podstawową cechą wyróżniającą klasę społeczną jest różnica stosunku do środków produkcji; z różnicy tej wynikają bezpośrednio i pośrednio inne - miejsce w społecznej organizacji pracy, źródła dochodu, styl życia i świadomość klasowa."

Wg Encyklopedii Socjologii (1999): "Różnorodność konkretnych historycznych tworów nazywanych przez naukowców oraz w języku potocznym klasami jest bardzo duża. Struktury klasowe opisuje się zwykle przez występujące w nich stosunki wyzysku, opresji politycznej, dominacji ideologicznej lub kulturowej. (...) Określona teoria klas może wskazywać jedynie na nierówność szans życiowych, jaką stwarza różnym grupom nierówne posiadanie bogactwa, władzy i wiedzy."

Wg Encyklopedii Antropologii Społeczno-Kulturowej (2002), 2008: "(...) Jednak w antropologii klasa społeczna, rozumiana w kategoriach stosunku do środków produkacji, zawsze miała mniejsze znaczenie. (...) Pojęcie było stosowane na dwa zasadnicze sposoby, które łączy dług wobec Marksa. Pierwszy  związany jest z XIX-wieczną ewolucyjną antropologią, w której powstanie społeczeństwa klasowego jest łączone z własnością prywatną i państwem (Engels [1884] 1979). (...) Drugi główny kontekst obecności analizy klasowej w antropologii to szkoła neomarksistowska, która powstała we Francji w latach 60. XX wieku i później połączyła się z różnymi podejściami będącymi pod wpływem odrodzenia ekonomii politycznej. Neomarksiści przekonywali, że spolaryzowane klasy (...) można znaleźć w rzeczywistości w całej gamie przedkapitalistycznych społeczeństw. (...) [Współcześnie - BF] Wadą oczywiście jest to, że tworząc bardziej kulturowo nastawione interpretacje stratyfikacji i nierówności społecznej  oraz dążąc do jednolitej teorii klasy, rasy i płci, antropolodzy z konieczności muszą zrezygnować z analitycznych rygorów, które uczyniły z klasy popularne pojęcie marksistowskiej tradycji."

Rodzaj słownika: 
Słownik Terminów Encyklopedycznych
Źródło definicji (papierowe): 
Słownik filozofii marksistowskiej, Warszawa: Wyd. WP, 1982, s.372.
Encyklopedia Socjologii, Warszawa: Oficyna Naukowa, 1999, t. 2, s. 26.
Encyklopedia Antropologii Społeczno-Kulturowej, Warszawa: Volumen, 2008 (2002), s.296.
Dodane przez: 
Węzeł centralny