POZYCJA SPOŁECZNA

Nazwa definicji: 
POZYCJA SPOŁECZNA
Treść wpisu: 

Wg Ralfa Dahrendorfa (1968): "W każdym przypadku pozycje społeczne są daneańskim darem od społeczeństwa dla jednostki. Nawet jeśli nie osiągnęła ich [ona - BF] dzięki własnemu wysiłkowi, nawet jeśli zostały jej od urodzenia przypisane, czegoś od niej wymagają. Każda pozycja niesie bowiem ze sobą rolę społeczną, będącą zbiorem oczekiwań stawianych pod adresem zachowania zajmującego pozycję i sankcjonowanych przez grupy odniesienia ze swojego obszaru. (...) Alokacja pozycji i internalizacja roli uzupełniają się wzajemnie, dlatego nie jest przypadkiem, że społeczeństwa przemysłowe obarczyły odpowiedzialnością za oba procesy jeden porządek instytucjonalny - system edukacyjny."

Wg Jacka Wasilewskiego (1984): [Pozycja społeczna] "odnosi się do położenia jednostki w różnych społecznych wymiarach podlegających hierarchicznej ocenie. W pojęciu tym zawiera się element porównania (podobnie jak w pojęciu zróżnicowania) i element wartościowania (podobnie jak w pojęciu nierówności). Ma ono jednak charakter syntetyczny (w odróżnieniu od nierówności), oznaczając określony układ rang danej jednostki."

Wg Piotra Sztompki (1989):  "Socjologiczne wyjaśnienie tego, co jednostka robi, co myśli, do czego dąży, wymaga zawsze odwołania się do pozycji, którą zajmuje w społeczeństwie, do jej lokalizacji w obrębie struktury społecznej, a tym samym przywołania w eksplanans czterech strukturalnych korelatów pozycji: roli [zinstytucjonalizowanych powinności - BF], mentalności [ świadomość tego jak jest - BF], opcji    [interakcyjnej - BF] i statusu [ zróżnicowanego dostępu do dóbr - BF]."

Rodzaj słownika: 
Słownik Antropologii i Socjologii Kultury
Źródło definicji (papierowe): 
Ralf Dahrendorf, Grupy odniesienia i przypisywanie ról, (w:) Piotr Sztompka. Marek Kucia (red.), Socjologia. Lektury, Kraków: Wyd. Znak, 2005, s.544.
Jacek Wasilewski, Z zagadnień pomiaru pozycji społecznej, (w:) tenże (red.), Wybrane zagadnienia metodologiczno-teoretyczne badań socjologicznych, Kraków: Wyd. UJ, 1984, s.147.
Piotr Sztompka, Pojęcie struktury społecznej. Próba uogólnienia, (w:) "Studia Socjologiczne", nr 3, 1989.
Dodane przez: 
Węzeł centralny