Socjalizacja (łac. socialis ‘towarzyski’, ‘społeczny’), proces i rezultat procesu przekazywania jednostce systemów wartości, norm i wzorów zachowań obowiązujących w danej zbiorowości, a także określonych umiejętności, w tym zwłaszcza związanych z opanowaniem narzędzi (sposobów posługiwania się przedmiotami będącymi wytworami człowieka) oraz wejściem w świat społecznych instytucji; dokonuje się poprzez oddziaływanie środowiska społecznego, osób i instytucji wychowujących. 

Wg Wiliama I Thomasa (1918/1976): Socjalizacja "to proces rozwijania przez jednostkę zdolności do świadomej adaptacji".

Wg Clyde’a Kluckhona i Henry’ego a. Murraya (1949): Socjalizacja to proces, w którym jednostka staje się "zdolna do nawiązywania zadowalających stosunków interpersonalnych w obrębie legalnego i konwencjonalnego modelu społeczeństwa”. 

Wg Antoniny Kłoskowskiej (1969): Socjalizacja jest szersza od pojęcia wychowania bo obejmuje, „oprócz zamierzonych wpływów wyspecjalizowanych instytucji, grup i osób, działania niezamierzone, oddziaływania urządzeń i instytucji pozornie nie mających związku z procesem kształtowania jednostki, działania społeczne, jak również wpływ materialnego aparatu kultury (...) Socjalizacja nie kończy się w dzieciństwie, obejmuje jako akulturacja dorosłość, gdy emigrant wchodzi w obcą kulturę etniczną; w węższym rozumieniu socjalizujemy się wchodząc do każdego nowego środowiska.

 Wg Jana Szczepańskiego (1970): Socjalizacja to „ogół procesów nabywania pod wpływem otoczenia społecznego dyspozycji psychicznych czyniących jednostkę zdolna do życia w społeczeństwie cywilizowanym… w zbiorowości, umożliwia porozumiewanie się i inteligentne działanie w jej ramach, uczy jak się zachowywać, by osiagnąć cele życiowe”.

Wg Tarzycjusza Bulińskiego (2002): "Socjalizacja - jest to nauczanie oraz uczenie się kultury, które choć odbywa się w sposób świadomy lub też na poły świadomy (nawykowy), to jednak nikt nie czyni go przedmiotem refleksji. W jej obrębie da się wyróżnić dwa typy: 1) socjalizację pierwotną, mającą zwykle miejsce w rodzinie (podstawowej lub poszerzonej) i obejmującą proces przyswajania sobie przez dziecko kultury i stawania się członkiem społeczeństwa, 2) socjalizację wtórną, która odbywa się podczas wprowadzania już dorosłej jednostki w nowy, nieznany jej wcześniej sektor społeczeństwa i [polega na - BF] nabywaniu przez nią nowych kompetencji niezbędnych do odgrywania nowych ról społecznych (...)."

Wg Mariana Filipiaka (2003): Socjalizacja "to zarówno proces obiektywny (społeczeństwo przekazuje; subiektywny - proces przebiegający w jednostce)".

Uwaga red.: socjalizację jako wchodzenie w kulturę opisują m.in. Florian Znaniecki, Stefan Baley, Denis H. Wrong; jako wchodzenie w role społeczne m.in. Zbigniew Skorny, jako kształtowanie osobowości, jako proces przyswajania wzorów.