FOLKLOR

Wpisy terminu w różnych słownikach wraz z komentarzami.

Słownik Terminów Encyklopedycznych - zawartość - opis hasła FOLKLOR

Wg Encyklopedii wiedzy o języku polskim (1978): " [Folklor] Język folkloru, to jest pieśni ludowych, zagadek, przysłów, oracji weselnych, bajek jest językiem ludowym, gwarą, ale o specjalnym charakterze. Ma bowiem wiele swoistych cech różniących go od gwary sensu stricto. W fonetyce pieśni widać skłonność do neutralizacji barwy samogłosek. (...) W słowotwórstwie i fleksji niemało jest formacji archaicznych (...) i specyficznych zdrobnień (...) Bardzo częste są powtórzenia (...) Największe różnice wykazuje leksyka. W folklorze występują bowiem wyrazy i znaczenia w gwarze nie używane. (....) Język folkloru uważa się słusznie za gwarę artystyczną."

Wg Słownika pojęć i tekstów kultury (2002): "Zespół zachowań i tekstów, mających formę przede wszystkim ustną, a także muzyczną, słowno-muzyczną (np. piosenka) i choreograficzną, specyficznych dla określonej grupy społecznej (np. chłopskiej, szlacheckiej, robotniczej), związanej wspólną tradycją. Pojęcie folkloru nie odnosi się wyłącznie do tego, co ludowe, wiejskie, ale także np. do środowisk miejskich, tworzących własne teksty (np. graffiti, kawały, przysłowia, zaklęcia) czy do charakterystycznych dla współczesności procesów globalizacji oraz tworzenia się kultury masowej. Wytwory folkloru mają charakter spontaniczny i anonimowy. Związane są z kulturą symboliczną. Cechuje je dążenie do form synkretycznych (np. ballada ludowa czy tzw. ballada podwórzowa), a jednocześnie daleko posunięta stereotypizacja, wynikająca z powtarzalności i uproszczenia struktury świata przedstawionego."

Źródło definicji (papierowe): 1) Stanisław Urbańczyk (red.), Encyklopedia wiedzy o języku polskim, Ossolineum 1978, s. 137. , Źródło definicji (papierowe): 2) Ewa Szczęsna (red.), Słownik pojęć i tekstów kultury, Warszawa: WSiP, 2002, s. 77.
Podobne terminy (linki wewnętrzne):
Hasło wprowadził(a): Aleksandra Orkan-Łęcka

Słownik Teorii i Metodologii Badań Kultury - zawartość - opis hasła FOLKLOR

Wg Romana Jakobsona i Piotra Bogatyriewa (1929): " W folklorze stosunek między utworem a jego obiektywizacją, czyli tak zwanymi wariantami przy wygłaszaniu przez różne osoby, jest zupełnie analogiczny do stosunku pomiędzy langue a parole. Podobnie jak langue, utwór ludowy jest pozaosobowy i istnieje tylko potencjalnie, jest tylko kompleksem określonych norm i impulsów, kanwą aktualnej tradycji, którą recytujący ożywiają ozdobnikami indywidualnej twórczości tak samo, jak twórcy parole ożywiają langue."

Źródło definicji (papierowe): Roman Jakobson, Piotr Bogatyriew, Folklor jako swoista forma twórczości, (w:) Roman Jakobson, W poszukiwaniu istoty języka, Warszawa: PIW, 1989, s.336.
Podobne terminy (linki wewnętrzne):
Hasło wprowadził(a): Barbara Fatyga

Słownik Antropologii i Socjologii Kultury - zawartość - opis hasła FOLKLOR

Wg Haliny Mielickiej: "Nie tylko chodzi tu środowisko wiejskie i kulturę ludową, gdyż pojęcie folkloru można współcześnie określić najogólniej jako odrębną i samodzielną część kultury symbolicznej, powszechnie, prawie bezrefleksyjnie właściwą konkretnym środowiskom (wiejskim, miejskim, zawodowym, towarzyskim itp.), mniejszym lub większym grupom społecznym, aż do całego społeczeństwa włącznie".

Źródło definicji (papierowe): Halina Mielicka, Współczesne rozumienie pojęcia folkloru (w:) taż (red.), Folklor i folkloryzm w zglobalizowanym społeczeństwie polskim, Kielce, 2009, s. 10.
Podobne terminy (linki wewnętrzne):
Hasło wprowadził(a): Barbara Fatyga