AUTOBIOGRAFIA

Nazwa definicji: 
AUTOBIOGRAFIA
Treść wpisu: 

1) Wg Wilhelma Diltheya (1913): "Ujęcie i interpretacja własnego życia przechodzi długi ciąg stadiów. Najdoskonalszą eksplikacją jest autobiografia. W niej jednostka ujmuje przebieg własnego życia, uświadamiając sobie jego uwikłanie w ludzkie podłoże i związki historyczne. Może to w końcu rozszerzyć autobiografię do rozmiarów obrazu historycznego. I jedynym czynnikiem ograniczającym zasięg autobiografii jest ten sam, który nadaje autobiografii znaczenie: fakt, że jest ona ugruntowana w przeżyciu, a jego głębia jest źródłem zrozumiałości samego siebie i swoich związków ze światem. Zwrócona na siebie refleksja jednostki pozostaje jednocześnie kierunkiem i podstawą."

2) Wg Edwarda Kasperskiego (2001): "Autobiografia zdaje tedy tożsamość autora na przebieg i własności relacji autobiograficznej, na ramy i zawartość stworzonego obrazu (autoportretu). To zaś oznacza, że zdaje ją na systemowe i porównawcze tło innych obrazów, ponieważ bezpośrednie zestawienie narracji i życia jest po prostu nieosiągalne. Narracja daje się bowiem porównać z inną narracją, ale nie z <samym życiem>. Należy ono kategorialnie do innego porządku rzeczywistości i wyraża się w innym ciągu wydarzeń niż ciąg narracji, to jest ciąg słów, zdań, segmentów tekstu itd. By przenieść <fakty życia> do autobiografii, trzeba je zamienić w jednostki narracji, językowo, stylistycznie i kompozycyjnie <zakodować>, dostosować do całości przekazu. Tej fazy transformacji autobiografia nie potrafi ominąć. W tym rozumieniu autobiografia jest transgresją przebiegu i treści wydarzeń z życia. By je opowiedzieć i przedstawić, musi je przekroczyć, ogarnąć je z zewnątrz, z <tamtej strony>. Punkt widzenia autobiografa, paradoksalnie, mieści się <poza życiem>: w przestrzeni konwencji literackich i kultury. Usytuowanie to stwarza ustawiczne <iskrzenie> między przeciwległymi biegunami autobiografii: relacją i referencją, przekazem i życiem autora."

Rodzaj słownika: 
Słownik Antropologii i Socjologii Kultury
Źródło definicji (papierowe): 
1) Wilhelm Dilthey, Gesammelte Schriften, Gottingen:1913; cyt. za: Anna Giza, Życie jako opowieść. Analiza materiałów autobiograficznych w perspektywie socjologii wiedzy, Ossolineum:1991, s. 6.
2) Edward Kasperski, Autobiografia: sytuacja i wyznaczniki formy, (w:) Hanna Gosk, Andrzej Zieniewicz (red.), Autobiografizm. Przemiany - formy - znaczenia, Warszawa: Elipsa, 2001, s. 14.
Dodane przez: 
Węzeł centralny