Mężczyzna – dojrzały płciowo męski osobnik z rodzaju Homo. Różnica w genotypie kobiety i mężczyzny (kobieta ma dwa chromosomy X, a mężczyzna chromosom X i chromosom Y[1]) determinuje dymorfizm płciowy u ludzi. (...) Cechy tradycyjnie przypisywane mężczyznom w zachodnim kręgu kulturowym to:
- gotowość do stosowania siły – mężczyzna postrzegany jest historycznie jako wojownik
- odwaga, gotowość do ponoszenia ryzyka i żądza przygód, powiązana z niską refleksyjnością
- siła fizyczna, chęć walki, duch konkurencji, grubiaństwo
- dominacja, dążenie do władzy
- samoopanowanie, nawet chłód
- zdolności techniczne i organizacyjne
- racjonalizm, myślenie abstrakcyjne, zatwardziałość
Do tego dochodzą inne cechy, które przypisywane są wprawdzie obydwu płciom, ale w bardzo odmienny sposób. Te cechy to: arogancja – u mężczyzn przejawiająca się w formie pogardzania, u kobiet – w formie lekceważenia, skłonność do przechwalania się – mężczyźni przechwalają się słownie, kobiety się stroją, chęć osiągnięć, świadomość władzy.
Ujęcie socjologiczne (...)
Ponieważ w większości społeczności mamy do czynienia z dominacją mężczyzn, to cnoty są utożsamiane z cechami męskimi (łacińskie virtus – cnota – pochodzi od vir – mężczyzna).
W badaniach nurtu gender od czasu publikacji austriackiego socjologa Roberta W. Connella mówi się o męskości w liczbie mnogiej: to znaczy o męskościach. Connell poprzez analizy historyczno-kulturowe dowodzi, że w każdej kulturze nawet w tym samym czasie istnieją różne formy męskości. Ta forma, która w danej kulturze ma znaczenie dominujące, jest określana przez Connella jako męskość hegemonialna. Connell dał nowe impulsy do rozważań o płci i o męskości.
Męskość i zachowania społeczne omawiane są szerzej – także w porównaniach międzykulturowych – w socjologicznej teorii ról społecznych. więcej