PORTRET

Wpisy terminu w różnych słownikach wraz z komentarzami.

Słownik Terminów Encyklopedycznych - zawartość - opis hasła PORTRET

Wg Słownika terminologicznego sztuk pięknych: "dawniej zwany też konterfektem, przedstawienie malarskie, rzeźbiarskie, graficzne lub rysunkowe wyglądu konkretnego człowieka (modela). Istnieją różne ujęcia portretowe: wizerunek głowy, popiersie, półpostać, ujęcie całopostaciowe (en pied); model może być przedstawiony z profilu, frontalnie (en face) lub w <trzech czwartych> (en trois quarts), tzn. częściowo zwrócony w bok. Najczęściej ukazany jest z akcesoriami, atrybutami jego stanu, władzy, zawodu (np. władca z insygniami, uczony z księgą itp.). Ważne jest upozowanie modela i sceneria, w której jest przedstawiony. (...)" 

Źródło definicji (papierowe): Krystyna Kubalska-Sulkiewicz (red.), Słownik terminologiczny sztuk pięknych, Warszawa: PWN, 1996, ss. 324-327.
Hasło wprowadził(a): Bogna Kietlińska

Słownik Wikipedii - zawartość - opis hasła PORTRET

Portret (fr. portrait) – obraz, zdjęcie lub inne dzieło będące przedstawieniem osoby i odwzorowujące jej wygląd zewnętrzny, a czasem także cechy osobowości.

Artyści w różny sposób ujmują portretowane postaci: ukazują tylko jej głowę, popiersie, półpostać lub całą postać (en pied). Model może być ukazany frontalnie (en face), z profilu albo w trzech czwartych (en trois quarts). Zdarzają się także, choć jest to raczej rzadkie, przedstawienia "podwójne" lub "potrójne", które ukazują tę samą postać na jednym obrazie z kilku stron (np. Potrójny portret Karola I Antoona van Dycka albo Potrójny portret kardynała Richelieu Philippe'a de Champaigne).

Typy portretów:

  • reprezentacyjny (oficjalny) - ukazuje z godnością i powagą postać zazwyczaj zajmującą wysokie stanowisko, np. króla albo kardynała, wraz z atrybutami władzy, często w bogatym stroju, np. Napoleon I na tronie cesarskim Jeana Ingres'a. Odmianą portretu oficjalnego jest portret konny,
  • niereprezentacyjny (prywatny),
  • zbiorowy (wielopostaciowy) - ukazuje więcej niż jedną postać, np. rodzinę, małżeństwo, władcę z dworem, członków organizacji itp., np.conversation pieces,
  • realistyczny - wiernie odtwarza wygląd zewnętrzny modela,
  • fikcyjny (nierealistyczny) - nie opiera się na rzeczywistym wyglądzie postaci, ale rekonstruuje go, często w sposób zupełnie swobodny (np. cykl portretów władców polskich Jana Matejki albo Marcello Bacciarellego),
  • autoportret - portret własny artysty,
  • historyzowany - rzeczywiste osoby przedstawione są jako postacie historyczne, bohaterowie mitologiczni albo biblijni, np. Saskia jako Flora Rembrandta ,
  • pośmiertny, portret trumienny. więcej
Źródło definicji (elektroniczne): hasło "Portret" w Wikipedii
Hasło wprowadził(a): Bogna Kietlińska