Tradycyjny list wraz z kopertą

List – gatunek literatury stosowanej, pisemna wiadomość wysyłana przez jedną osobę (nadawcę) do drugiej (adresata). Sztuka pisania listów (zgodnie z panującymi obyczajami) to epistolografia.

Tradycyjny list to wiadomość zapisana na kartce (kartkach) papieru i zapieczętowana lub wysłana do adresata w kopercie. Terminem list określa się niekiedy także wiadomość wysłaną za pośrednictwem poczty elektronicznej (e-mail). (...) List jest prawdopodobnie tak stary, jak stare jest samo pismo. Pisanie listów rozpowszechnione było już w starożytnym Egipcie, Chinach i państwie Sumerów, później w Imperium rzymskim, starożytnej Grecji, aż do chwili obecnej. Z tej formy wymiany informacji korzystano zarówno w celach prywatnych (np. list do rodziny lub przyjaciela, list miłosny), jak i w dyplomacji, nauce, czy działalności religijnej (dużą część Biblii stanowią listy). Do chwili wynalezienia telegrafu, a później telefonu i internetu był to jedyny sposób na porozumiewanie się ludzi na odległość.

Od końca XX wieku list tracił na znaczeniu stopniowo wypierany przez szybsze i bardziej bezpośrednie sposoby komunikacji. Współcześnie wysyłanie prywatnych listów należy do rzadkości i związane jest zwykle z koniecznością przesłania w kopercie, obok wiadomości, innych przedmiotów: zdjęć, dokumentów czy zaproszeń. Z drugiej strony obecnie wysyła się coraz więcej listów związanych z działalnością komercyjną lub reklamową.więcej 

Wg Stefanii Skwarczyńskiej (1932, 2006): "List jest cząstką życia. Powstaje na płaszczyźnie życia, w bezpośrednim z nim związku. Tym się różni od większości innych rodzajów literackich, które powstają w świecie duchowego odosobnienia, jakoby [sytuował się] z dala od „gwaru” bezpośredniej rzeczywistości. (…) List ma linię swej życiowej, praktycznej celowości, (…) jego ambicją jest skuteczność. (…) Literatura przyjmuje list dopiero wtedy, gdy ten spełni wszystkie swoje zadania wobec życia. List na tle życia jest nie celem, lecz środkiem. Relacja pomiędzy listem a życiem, które przezeń przepływa, może być rozmaita. Raz jest on receptorem fal życiowych (…), może być wyraźnym argumentem życia, aktem życia."

Wg Lucyny Marzec (2015): "List generowany jest przez istnienie pisma, nieobecność adresata, oddalenie korespondentów, choć te dwa ostatnie warunki nie muszą być spełnione (zbyteczności konkretnego adresata dowodzą praktyki Oskara Wilde’a, zrzucającego z okna swego domu w Londynie na chodnik listy, których odbiorcą mogła być przypadkowa osoba; a niekonieczności oddalenia korespondentów dowodzą liczne listy, m.in. słynny list Witkacego do żony, pisany z pokoju do pokoju (...). „Zastępczy” charakter wypowiedzi pisemnej wobec komunikacji głosowej wywołuje jednak serię zastrzeżeń, zaczynając od kwestii rozdzielenia głosu/pisma). Piśmienność listu wydaje się niepodważalna tylko pod warunkiem, że powstanie poczty elektronicznej uznamy za wydarzenie domykające historię listu, tym samym silnie powiązaną z kulturą pisma. Generalnym problemem związanym z najogólniejszą próbą definicji listu jest równoległe istnienie listu w kilku wymiarach: 1. praktycznych obiegach codzienności, rozumianych bardzo szeroko zarówno w wymiarze publicznym (np. list otwarty w gazecie, list pasterski, list dyplomatyczny), jak i prywatnym (korespondencja rodzinna, przyjacielska); 2. literackich światach przedstawionych (np. powieść epistolarna, list poetycki); 3. i najciekawszym z perspektywy teoretycznej: kiedy list obiegu pierwszego funkcjonuje jako literatura (casus Madame de Staël, która oprócz listów, uznanych za dzieło wielkiej rangi, nie napisała żadnego utworu literackiego oraz licznych twórców literatury, którzy byli też epistolografami)."