[Powszechniki kulturowe to] "Termin określający te aspekty elementów kulturowych, które są wspólne wszystkim lub wielu kulturom (...) Powszechniki kulturowe są nierozłącznie, dialektycznie związane z wyróżnikami kulturowymi, tj. aspektami specyficznej, historycznie ukształtowanej inności (odrębności) formalnej elementów kulturowych, w związku z konkretnymi odrębnościami pierwotnie geograficznymi, a w miarę rozwoju ekologicznymi i cywilizacyjnymi. O tożsamości kulturowej rzadko decyduje specyfika poszczególnych wyróżników kulturowych, przede wszystkim zaś zależy ona od ich specyficznego ustrukturowania. Ustrukturowanie to obejmuje także nieraz sytuację, w której wyróżniki kulturowe o podobnych funkcjach lub znaczeniu występują obocznie: są to alternatywy kulturowe (cultual alternatives), czyli te formalne aspekty elementów kulturowych, które choć różne, mają w danej kulturze tę samą funkcję i znaczenie i mogą występować zamiennie. Znaczenie omawianych terminów wiąże się ściśle z dylematami ogólnej teorii kultury. Jeżeli rozpatrujemy kulturę jako zjawisko ogólnoludzkie, to wówczas traci sens zastanawianie się nad wyróżnikami kulturowymi, gdyż pojęcie kultury jest antropocentryczne i obejmuje z założenia tylko to, co specyficznie ludzkie, w przeciwstawieniu do tego, co w człowieku i poza człowiekiem "naturalne". Jeżeli zaś mówimy o różnych kulturach ludzkich, to możliwe jest bądź absolutyzowanie tego, co w nich wspólne, bądź tego, co w nich odrębne. W pierwszym wypadku szuka się metod i procedur zmierzających do ustanowienia całkowitej porównywalności, a nawet wartościowania kultur, co związane jest z redukowaniem wyróżników kulturowych, a nawet alternatyw kulturowych do powszechników kulturowych, choćby tylko ze względu na odrębność funkcji i znaczenia tych wyróżników w danej kulturze; paradoksalnie i to nie wiąże się z uznaniem kulturowej specyfiki elementów kulturowych czy ustrukturowania ich formalnych aspektów, lecz tylko z wydobyciem samej ich funkcji i znaczenia (funkcjonalizm). Wiąże się z tym rozumienie alternatyw kulturowych. Jeżeli na ich alternatywność będziemy patrzeć z perspektywy wszystkich kultur świata, to będą nimi także wszystkie wyróżniki kulturowe. Jeżeli zaś przyjmiemy, że alternatywami kulturowymi są tylko te elementy kulturowe, które występują obocznie w jednej i taj samej kulturze, to oznacza to, że każdy z tych obocznych elementów może być zarazem wspólny dla kilku różnych kultur. Jest to jeszcze jedna przesłanka prowadząca do stwierdzenia, że mało jest elementów kulturowych właściwych całkowicie i wyłącznie tylko jednej kulturze, a kultura stanowi głównie specyficzne ustrukturowanie takich elementów. Także powszechność może być rozumiana rozmaicie, w zależności od kryteriów i szczebla uogólnienia. Na wysokim szczeblu uogólnienia każdy element kultury jest powszechnikiem kulturowym, a przy dużej konkretyzacji każdy jest wyróżnikiem kultury. Prawie każdy wyróżnik kultury jest też alternatywą kulturową w skali kilku (ale nie zawsze tych samych) kultur. Dlatego wydaje się celowe potraktowanie omawianych terminów jako aspektów każdego elementu kultury bądź w porównywalnej skali egzystencjalnej, cywilizacyjnej i społeczno-gospodarczej (powszechnik kulturowy), bądź w nieporównywalnej, nie podlegającej wartościowaniu inności języka, wytworów materialnych, zwyczajów (wyróżniki kulturowe, które są też niekiedy alternatywami kulturowymi). Jeżeli przyjmiemy na gruncie powyższych rozważań możliwość rozróżnienia: elementów kulturowych, w których przeważa aspekt powszechników kulturowych, elementów kulturowych, w których przeważa aspekt wyróżników kulturowych oraz takich elementów, w których przeważa aspekt wyróżników kulturowych, a które równocześnie stanowią alternatywy kulturowe obocznie stosowane w danej kulturze w tych samych funkcjach i znaczeniach, to może mieć tu zastosowanie teza Ralpha Lintona (1936). Głosi ona, że integrację danej kultury można mierzyć stosunkiem alternatyw kulturowych do sumy powszechników kulturowych i wyróżników kulturowych. Propozycja powyższa wiązać się będzie jeszcze bardziej z sytuacją, w której przyjmuje się, że powszechniki kulturowe, wyróżniki kulturowe i alternatywy kulturowe są to pojęcia rozłącznie określające różne elementy kultury. Jeżeli natomiast przyjmiemy potrzebę i konieczność procedur redukcyjnych, to redukując powszechniki kulturowe do wyróżników kulturowych możemy kierować się dyrektywami funkcjonalizmu, a redukując wyróżniki kulturowe do powszechników kulturowych możemy nawiązać do różnych postaci psychologizmu (np. katalog powszechnych zjawisk kulturowych George'a Petera Murdocka et al., 1961), a nawet do tych prac wywodzących się z marksizmu, które mniej akcentują znaczenie kontekstu historycznego. Do uniwesalistycznego redukcjonizmu nawiązują też nowsze teorie lingwistyczne w związku z tezą o powszechności podstawowych zasad gramatyki (Noam Chomsky, 1968)."

 (podkreśl. - DO)