1) Wg Kościoła Rzymskokatolickiego:
a) A że Kościół jest w Chrystusie niejako sakramentem, czyli znakiem i narzędziem wewnętrznego zjednoczenia z Bogiem i jedności całego rodzaju ludzkiego, przeto podejmując naukę poprzednich Soborów, pragnie on wyjaśnić dokładniej swoim wiernym i całemu światu naturę swoją i powszechne posłannictwo. Przedwieczny Ojciec (…) wierzących w Chrystusa postanowił zgromadzić w Kościele świętym, który już od początku świata ukazany przez typy, cudownie przygotowany w historii narodu izraelskiego i w Starym Przymierzu, ustanowiony w czasach ostatecznych, objawiony został przez wylanie Ducha, a w końcu wieków osiągnie swe chwalebne dopełnienie. Kościół, czyli Królestwo chrystusowe, już teraz obecne w tajemnicy, dzięki mocy Bożej rośnie w sposób widzialny w świecie. Kiedy zaś dopełniło się dzieło, którego wykonanie Ojciec powierzył Synowi na ziemi (por. J 17,4), zesłany został w dzień Zielonych Świąt Duch święty, aby Kościół ustawicznie uświęcał i aby w ten sposób wierzący mieli przez Chrystusa w jednym Duchu dostęp do Ojca (por. Ef 2,18). Duch mieszka w Kościele, a także w sercach wiernych jak w świątyni (por. 1 Kor 3,16, 6,19) (…). Tak to cały Kościół okazuje się jako „lud zjednoczony jednością Ojca i Syna, i Ducha Świętego”. Tajemnica Kościoła świętego ujawnia się w jego założeniu. Pan Jezus bowiem zapoczątkował Kościół swój głosząc radosną nowinę, a mianowicie nadejście Królestwa Bożego obiecanego od wieków w Piśmie: "Wypełnił się czas i przybliżyło się Królestwo Boże" (Mk 1,15, por. Mt 4,17). Stąd też Kościół wyposażony w dary swego Zbawiciela i wiernie dochowujący Jego przykazań miłości, pokory i wyrzeczenia, otrzymuje posłannictwo głoszenia i krzewienia Królestwa Chrystusowego i Bożego wśród wszystkich narodów i stanowi zalążek oraz zaczątek tego Królestwa na ziemi. Jak w Starym Testamencie objawienie Królestwa często przedstawione jest typicznie, tak też i teraz wewnętrzna natura Kościoła daje się nam poznać poprzez rozmaite obrazy, które brane bądź z życia pasterskiego, bądź z uprawy roli, bądź z budownictwa, bądź wreszcie z życia rodzinnego i narzeczeństwa, mają swe oparcie w księgach Proroków. Chrystus jedyny Pośrednik, ustanowił swój Kościół święty, tę wspólnotę wiary, nadziei i miłości tu na tej ziemi, jako widzialny organizm, nieustannie go też przy życiu utrzymuje, prawdę i łaskę rozlewając przez niego na wszystkich. Wyposażona zaś w organa hierarchiczne społeczność i zarazem mistyczne Ciało Chrystusa, widzialne zrzeszenie i wspólnota duchowa. Kościół ziemski i Kościół — bogaty w dary niebiańskie — nie mogą być pojmowane jako dwie rzeczy odrębne, przeciwnie, tworzą one jedną rzeczywistość złożoną, która zrasta się z pierwiastka boskiego i ludzkiego. To jest ten jedyny Kościół Chrystusowy, który wyznajemy w Symbolu wiary jako jeden, święty, katolicki i apostolski, który Zbawiciel nasz po zmartwychwstaniu swoim powierzył do pasienia Piotrowi (J 21,17), zlecając jemu i pozostałym Apostołom, aby go krzewili i nim kierowali (por. Mt 28,18nn), i który założył na wieki jako „filar i podwalinę prawdy” (1 Tm 3,15). Kościół ten, ustanowiony i zorganizowany na tym świecie jako społeczność, trwa w Kościele katolickim, rządzonym przez następcę Piotra oraz biskupów pozostających z nim we wspólnocie (communio), choć i poza jego organizmem znajdują się liczne pierwiastki uświęcenia i prawdy, które jako właściwe dary Kościoła Chrystusowego nakłaniają do jedności katolickiej.
b) Od początku Jezus włączył swoich uczniów do swojego życia (Por. Mk 1, 16-20; 3, 13-19); objawił im tajemnicę Królestwa (Por. Mt 13, 10-17); dał im udział w swoim posłaniu, w swojej radości (Por. Łk 10,17-20) i w swoich cierpieniach (Por. Łk 22, 28-30). Jezus mówi o jeszcze głębszej komunii między Nim i tymi, którzy pójdą za Nim: Wytrwajcie we Mnie, a Ja będę trwał w was... Ja jestem krzewem winnym, wy – latoroślami (J 15, 4-5). Zapowiada także tajemniczą i rzeczywistą komunię między swoim i naszym ciałem: Kto spożywa moje Ciało i Krew moją pije, trwa we Mnie, a Ja w nim (J 6, 56).
Porównanie Kościoła do ciała wyjaśnia wewnętrzną więź między Kościołem i Chrystusem. Kościół nie jest tylko jakimś zgromadzeniem wokół Chrystusa, lecz jest on zjednoczony w Nim, w Jego Ciele. Należy szczególnie podkreślić trzy aspekty Kościoła jako Ciała Chrystusa: jedność wszystkich członków między sobą dzięki ich zjednoczeniu z Chrystusem; Chrystus jako Głowa Ciała; Kościół jako Oblubienica Chrystusa. Jedność Chrystusa i Kościoła, Głowy i członków Ciała, zawiera także różnicę między Chrystusem i Kościołem w relacji osobowej. Ten aspekt jest często wyrażany w obrazie oblubieńca i oblubienicy. Obraz Chrystusa jako Oblubieńca Kościoła został przygotowany przez proroków i zapowiedziany przez Jana Chrzciciela (Por. J 3, 29). Sam Pan wskazał na siebie jako na Oblubieńca (Por. Mk 2, 19; Mt 22, 1-14; 25, 1-13). Apostoł przedstawia Kościół i każdego wiernego, członka jego Ciała, jako Oblubienicę "poślubioną" Chrystusowi Panu, by była z Nim jednym Duchem (Por. 1 Kor 6, 15-17; 2 Kor 11, 2). Kościół jest niepokalaną Oblubienicą niepokalanego Baranka (Por. Ap 22, 17; Ef 1, 4; 5, 27), którą Chrystus umiłował, dla której wydał się, "aby ją uświęcić" (Ef 5, 26), z którą związał się wiecznym przymierzem i nie przestaje troszczyć się o nią jak o własne Ciało (Por. Ef 5, 29). Kościół jest Ciałem Chrystusa. Przez Ducha Świętego i Jego działanie w sakramentach, przede wszystkim w Eucharystii, Chrystus, który umarł i zmartwychwstał, tworzy wspólnotę wierzących jako swoje Ciało.
c) Kontynuacja tajemnicy Jezusa Chrystusa, Jego Mistyczne Ciało, Lud Boży i Wspólnota Boga z człowiekiem; prapierwotna tajemnica religii, bosko-ludzka, bezpośrednio pochodna od tajemnicy wcielenia, znak i narzędzie wewnętrznego zjednoczenia z Bogiem i jedności całego rodzaju ludzkiego, przedmiot chrześcijańskiej wiary; ukazany przez typy w Starym Testamencie, przygotowany w historii narodu izraelskiego i w Starym Przymierzu, ustanowiony przez Jezusa Chrystusa w czasach ostatecznych, zwłaszcza w tajemnicy paschalnej, objawiony został przez udzielenie Ducha Św., a w końcu wieków osiągnie chwalebne dopełnienie, gdy wszyscy sprawiedliwi zostaną zgromadzeni w Kościele powszechnym u Ojca. Kościół jako instytucja zbawcza ma strukturę hierarchiczno-charyzmatyczną o wymiarze historyczno-eschatycznym; jako wspólnota wiary, nadziei i miłości, uformowana przez Jezusa Chrystusa w widzialny organizm, jest przez niego nieustannie ożywiany mocą Ducha Św.; jest on także wspólnotą członków pielgrzymujących, oczyszczających się i zbawionych oaz ludem zjednoczonym jednością Trójcy Św.; Kościół stanowi ostatni etap historii zbawienia oraz antycypację Królestwa Bożego w świecie; Kościół wyznawany w symbolu wiary jako jeden, święty, powszechny i apostolski powierzony został przez Zbawiciela pieczy apostołów z Piotrem na czele oraz ich następców, by rozszerzali go i kierowali nim; Kościół jest posłany do wszystkich narodów, ludów, kultur (inkulturacja, akomodacja) i czasów (aggiornamento) oraz otwarty na dialog, by głosić słowo Boże, uobecniać objawienie i zbawcze wydarzenia życia Jezusa Chrystusa (zwłaszcza w sakramentach), aby wszyscy ludzie mogli dojść do poznania prawdy i osiągnąć zbawienie.
d) Istnieje zatem jeden Kościół Chrystusowy, który trwa w Kościele katolickim rządzonym przez Następcę Piotra i przez biskupów w łączności z nim. Kościoły, które nie będąc w pełnej wspólnocie z Kościołem katolickim, pozostają jednak z nim zjednoczone bardzo ścisłymi więzami, jak sukcesja apostolska i ważna Eucharystia, są prawdziwymi Kościołami partykularnymi. Dlatego także w tych Kościołach jest obecny i działa Kościół Chrystusowy, chociaż brak im pełnej komunii z Kościołem katolickim, jako że nie uznają katolickiej nauki o prymacie, który Biskup Rzymu posiada obiektywnie z ustanowienia Bożego i sprawuje nad całym Kościołem. Natomiast Wspólnoty kościelne, które nie zachowały prawomocnego Episkopatu oraz właściwej i całkowitej rzeczywistości eucharystycznego misterium, nie są Kościołami w ścisłym sensie; jednak ochrzczeni w tych Wspólnotach są przez chrzest wszczepieni w Chrystusa i dlatego są w pewnej wspólnocie, choć niedoskonałej, z Kościołem. Chrzest bowiem sam w sobie zmierza do osiągnięcia pełni życia w Chrystusie poprzez integralne wyznawanie wiary, Eucharystię i pełną komunię w Kościele. «Nie wolno więc wiernym uważać, że Kościół Chrystusowy jest zbiorem — wprawdzie zróżnicowanym, ale zarazem w jakiś sposób zjednoczonym — Kościołów i Wspólnot eklezjalnych. Nie mogą też mniemać, że Kościół Chrystusowy nie istnieje już dziś w żadnym miejscu i dlatego winien być jedynie przedmiotem poszukiwań prowadzonych przez wszystkie Kościoły i wspólnoty». W rzeczywistości «elementy tego Kościoła już nam danego istnieją 'łącznie i w całej pełni' w Kościele katolickim oraz 'bez takiej pełni' w innych Wspólnotach». «Same te Kościoły i odłączone Wspólnoty, choć w naszym przekonaniu podlegają brakom, wcale nie są pozbawione znaczenia i wagi w tajemnicy zbawienia. Duch Chrystusa nie wzbrania się przecież posługiwać nimi jako środkami zbawienia, których moc pochodzi z samej pełni łaski i prawdy, powierzonej Kościołowi katolickiemu». Brak jedności wśród chrześcijan jest z pewnością raną dla Kościoła: nie w tym sensie, że Kościół jest pozbawiony jedności, lecz że podział «przeszkadza w pełnym urzeczywistnieniu się jego powszechności w historii».
2) Wg Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczpospolitej Polskiej:
a) Kościół Ewangelicko–Augsburski w Rzeczpospolitej Polskiej jest społecznością ochrzczonych w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego, budującą swoją wiarę i życie chrześcijańskie wyłącznie na pismach Starego i Nowego Testamentu (Ef 4,4-6; 1 Kor 12,12.13; Rz 10,17). Za ich obowiązujący wykład uznaje trzy starochrześcijańskie wyznania wiary (Apostolskie, Nicejsko-Konstantynopolskie, Atanazjańskie) oraz księgi wyznaniowe zawarte w Księdze zgody z roku 1580 (Mały katechizm, Duży katechizm, Wyznanie augsburskie, Obrona Wyznania augsburskiego, Artykuły szmalkaldzkie, Formuła zgody). Głową Kościoła jest Jezus Chrystus, który przez Ducha Świętego budzi wiarę i gotowość składania świadectwa o Nim jako Zbawicielu i jedynym pośredniku zbawienia (Ef 1,10.22; 4,15; 1 Tm 2,5). Widzialnymi znakami Kościoła są: Ewangelia, Chrzest, Wieczerza Pańska, władza odpuszczania grzechów, urząd zwiastowania Słowa Bożego oraz wspólnota nabożeństwa i modlitwy.
b) „Kościoły nasze uczą, że jeden święty Kościół trwać będzie po wszystkie czasy. Kościół zaś jest zgromadzeniem świętych, w którym się wiernie naucza [tekst niemiecki: zwiastuje] Ewangelii i należycie udziela sakramentów” (Wyznanie augsburskie, art. VII) – tak brzmi podstawowa luterańska definicja Kościoła. Kościół jest dziełem Ducha Świętego i przedmiotem wiary: „Wierzę, że na ziemi istnieje święta gromadka ludzi i zbór prawdziwie świętych, którego jedyną głową jest Chrystus; zgromadzony przez Ducha Świętego, trwa on w jednej wierze, myśli i przekonaniu, obdarzony różnymi darami, lecz zgodny w miłości, bez podziałów i rozdarcia”. [...](Duży katechizm, Cześć druga,Trzeci artykuł). Kościół to święci – wierzący, wraz ze swoją Głową – Chrystusem, dlatego Kościół tu na ziemi jest ukryty. „Chociaż Kościół jest właściwie zgromadzeniem świętych i szczerze wierzących, to jednak (…) w tym życiu wielu obłudników i złych ludzi jest pomieszanych z godnymi” (Wyznanie augsburskie, art. VIII). Nie można zatem utożsamiać go z jakąś organizacją kościelną, gdyż w każdej z nich napotkać można na obłudników i złych ludzi, którzy są przemieszani ze świętymi, czyli prawdziwie wierzącymi. Artykuł VII Wyznania augsburskiego wskazuje na naukę o jednym Kościele rozpoznawalnym poprzez znamiona Kościoła. Dodaje on także, że „Dla prawdziwej tedy jedności Kościoła wystarczy zgodność w nauce [tekst niemiecki: zwiastowaniu] Ewangelii i udzielaniu sakramentów. Nie jest to konieczne, aby wszędzie były jednakowe tradycje ludzkie albo obrzędy czy ceremonie ustanowione przez ludzi, wedle słów Pawła: "Jedna wiara, jeden chrzest, jeden Bóg i Ojciec wszystkich"” (Wyznanie augsburskie, art. VII). Te dwa warunki jedności: zgoda co do nauczania/zwiastowania Ewangelii i udzielania sakramentów stały się podstawowymi wyznacznikami ekumenicznego zaangażowania luteranów na rzecz jedności Kościoła. Przy czym należy pamiętać, że zgoda odnośnie nauczania/zwiastowania Ewangelii odnosi się przede wszystkim do rozumienia Ewangelii w kategoriach nauki o usprawiedliwieniu jedynie z łaski przez wiarę, jakie zostało wyłożone w art. IVWyznania augsburskiego.
Poza zgodą w nauczaniu/zwiastowaniu Ewangelii i udzielaniu sakramentów art. VII Wyznania augsburskiego pozostawia przestrzeń wolności. W tej przestrzeni poszczególne Kościoły lokalne podejmują decyzje odnośnie co do takich aspektów życia Kościoła jak np. jego ustrój, stosowane formularze liturgiczne itp. Powstała na tym fundamencie wspólnota „znajduje swój wyraz w wielopostaciowym wyznaniu jednej i tej samej apostolskiej wiary. Jest wspólnotą Chrztu Świętego i eucharystycznego posiłku, wspólnotą, w której pełnione urzędy są uznawane przez wszystkich jako przejawy urzędu ustanowionego przez Chrystusa w jego Kościele (…) Jest wspólnotą w której różnorodności przyczyniają się pełni, a nie są już więcej przeszkodami dla jedności…” (VII Zgromadzenie Ogólne Światowej Federacji Luterańskiej, Budapeszt 1984, Oświadczenie nt. „Celu jedności”). Świętość Kościoła „nie polega na lnianej koszulce, świetnej zwierzchniej szacie, powłóczystej todze ani na innych ich ceremonialnych urządzeniach, wymyślonych przeciwko Pismu św., lecz na Słowie Bożym i na prawdziwej wierze”. (Artykuły Szmalkaldzkie, III, 12). Jest ona zatem związana nie z przymiotami ludzi do niego należących, ale nadana Kościołowi przez Boga w Słowie Bożym i wierze. Ze względu na spojrzenie na Kościół nie w kategoriach zewnętrznej, widocznej organizacji, ale społeczności wierzących wraz ze swoją Głową – Chrystusem w luterańskim pojmowaniu istnieje jeden Kościół powszechny, do którego należą wszyscy wierzący w Jezusa Chrystusa. Kościoła tego nie można utożsamiać z żadną organizacją kościelną, czy też społecznością religijną, przekracza on ich ramy. Kościół ten, tak jak jego Pan i Głowa Jezus Chrystus, jest niepodzielny, a rozpoznać go można po znamionach Kościoła określonych w art. VII Wyznania augsburskiego: wiernym nauczaniu Ewangelii i należytym udzielaniu sakramentów. Tradycja apostolska w Kościele oznacza kontynuację trwałych znamion Kościoła apostołów; są to: poświadczanie wiary apostolskiej, zwiastowaniu Ewangelii i wierny wykład Pisma Świętego, uroczystość Chrztu i Eucharystii, sprawowanie i przekazywaniu odpowiedzialności za posługę, wspólnota w modlitwie, miłości, radości i cierpieniu, służba na rzecz chorych i potrzebujących, jedność pomiędzy Kościołami lokalnymi i dzieleniu się darami, którymi Pan obdarzył każdy Kościół. Kontynuowanie tej tradycji jest sukcesją apostolską” (Deklaracja z Lund, pkt. 28.29). W polskim Kościele Ewangelicko-Augsburskim istnieje jeden urząd kościelny, w ramach którego występują trzy posługi: diakona, prezbitera i biskupa.
3) Wg Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego: "Prawosławie przyjmuje za dogmatyczną podstawę swej doktryny niceokonstantynopolitański Symbol Wiary głoszący wiarę w jednego Boga (według natury) w trzech boskich i całkowicie równych sobie osobach Ojca, Syna i Św. Ducha. Różnice między Prawosławiem a innymi Kościołami chrześcijańskimi wyłaniają się na poziomie tradycji, obyczaju, języka jak również doktryny. Osoba biskupa Rzymu uosabia jedność Kościoła Rzymskokatolickiego. Posiada on pełnię władzy jurysdykcyjnej nad wszystkimi jego częściami. Papież jest swego rodzaju biskupem biskupów. Jedność Kościoła Prawosławnego, w poszczególnych Kościołach autokefalicznych (niezależnych na konkretnie określonym terenie), jest jednością eucharystyczną. Każdy lokalny Kościół jest jednocześnie powszechnym, gdyż w nim, w sprawowanej przezeń Eucharystii, przebywa pełnia Ciała Chrystusowego. Głową Kościoła jest sam Jezus Chrystus, a Sobór Biskupów (zjazd biskupów z całego świata) jest dla prawosławnych najwyższym autorytetem na ziemi. Podstawową zasadą życia Kościoła Prawosławnego, w ramach rodziny autokefalicznych (niezależnych) krajowych kościołów prawosławnych jest więc soborowość (powszechność) i autokefaliczność (niezależność kościołów lokalnych). Tych, którzy po raz pierwszy spotykają się ze wschodnim chrześcijaństwem uderza jego „inność”, przede wszystkim kultu i inny sposób traktowania historii. Rdzeniem prawosławnego kultu jest doświadczenie mistyki liturgicznej, żywy udział i bezpośrednie przeżycie spotkania z Bogiem. Stają się one dostępne każdemu, niezależnie od jego wiedzy w liturgicznym i sakramentalnym życiu Kościoła (prawosławie uznaje siedem podstawowych sakramentów: chrzest i bierzmowanie – zazwyczaj celebrowane łącznie – pokuta, małżeństwo, święcenia kapłańskie, namaszczenie chorych świętymi olejami i św. Eucharystia). Kościół jako żywy organizm, mistyczne ciało Chrystusa, jest wspólnotą wzajemnego wstawiennictwa. Żywi modlą się za zmarłych. Święci, adorowani przez żywych wspierają ich wysiłki w drodze ku Bogu. Sztuka, ikona – pojmowana jako okno ku wieczności – i muzyka, odgrywają zasadniczą rolę w przeżywaniu jedności z Bogiem. Stają się nierozerwalne z teologią. W liturgii eucharystycznej, która jest zapowiedzią tajemnej obecności przyszłego Królestwa już tu wśród ludzi, sztuka (harmonijna synteza ikony, hymnografii, architektury, dymu kadzideł, gry świateł, a nawet choreografii: liturgiczne wyjścia i procesje) w łączności z Pismem Świętym i słowami modlitwy stawia człowieka przed obliczem jego Stwórcy, Pana z natury swej niepoznawalnego. Nic więc dziwnego, że prawosławny kult z biegiem czasu nie tylko nie uległ racjonalizmowi, lecz „komplikował się”, coraz bardziej ubogacał, przywdziewając bogate szaty symbolizmu. Ma bowiem oddziaływać nie tylko na intelektualną warstwę człowieka, lecz stymulować również jego emocjonalną stronę. Kościół prawosławny to liturgiczno-artystyczna praktyka chrześcijańskiego życia. Kościół w jego pojęciu jest Ciałem Zbawiciela i jako taki ogranicza się jedynie do „rzeczy Boskich” (...). Nauka Kościoła opiera się na Piśmie Świętym i Świętej Tradycji, a szczególnie dogmatycznych postanowieniach siedmiu Soborów Powszechnych pierwszego tysiąclecia."
