Wpisy terminu w różnych słownikach wraz z komentarzami.
Foresight (ang. przewidywanie) – metoda prognozowania polegająca na dyskusji nad przyszłością w gronie przedstawicieli decydentów (władzy publicznej), środowisk naukowych, przemysłu, mediów, organizacji pozarządowych i opinii publicznej, przy czym nie chodzi o dokładność prognozy, lecz o uświadomienie perspektyw i przygotowanie do zmian.
Polskie realizacje
Wg Edwina Bendyka: "Foresight, w kręgach frankofońskich zwany prospektywą, najprościej ale też i najpełniej zdefniować należy jako <sztukę i naukę antycypowania przyszłości>. (...) Defnicja ta jednocześnie pokazuje potencjał, jak i ograniczenia foresightu, które wyjaśnia Denis Loveridge, klasyk dyscypliny: <foresight nie jest prognozowaniem, przewidywaniem, nie jest nauką lecz mariażem intuicji, konkretnej wiedzy projektowanej w przyszłość oraz umiejętności analizowania trendów, wyzwań i zdarzeń w sposób symbiogenetyczny> (...) Nie jest więc foresight zwykłym pudełkiem z narzędziami, które odsłonią przyszłość, lecz technologią intelektualną wymagającą zarówno wykorzystania formalnych technik, jak i postaw oraz kompetencji osób i zespołów stosujących te techniki. Kompetencja podstawowa, to zdolność do myślenia systemowego, uwzględniającego że rzeczywistość to złożony proces w którym uczestniczy wiele współoddziałujących czynników o różnym charakterze: społecznym, politycznym, technologicznym, kulturowym, ekologicznym, gospodarczym. Złożoność tych oddziaływań powoduje, że przyszłość zasadniczo jest nieprzewidywalna. Dodatkowo ta nieprzewidywalność wynika z podstawowych przesłanek logicznych, które wykazał już wiele lat temu filozof Karl R. Popper: <(1) Bieg dziejów ludzkich w znacznym stopniu zależy od rozwoju wiedzy. (2) Przyszłego rozwoju wiedzy nie da się przewidzieć żadnymi racjonalnymi czy naukowymi metodami. (3) Nie możemy zatem przewidzieć przyszłego biegu historii ludzkości (...).> Z analiz Poppera wynika, że im bardziej rozwój ludzkości zależy od rozwoju wiedzy, tym bardziej przyszłość staje się nieprzewidywalna. Tak więc już na początku opracowania poświęconego zarządzaniu przyszłością pojawił się paradoks: cechą rozwoju cywilizacyjnego jest wzrost złożoności struktur społeczno-gospodarczych. Jednocześnie sam rozwój w coraz większym stopniu zależy od intensywności wykorzystania wiedzy i wynikających z niej innowacji. W konsekwencji przyszłość staje się coraz mniej uchwytna, a liczba nietrafionych prognoz zdaje się tylko potwierdzać ograniczony sens futurystyki. Z drugiej jednak strony większość codziennych działań, w wymiarze jednostkowym i społecznym podejmowanych jest przy założeniu dość konkretnych wizji przyszłości."
Foresight to systematyczny, przyszłościowy sposób docierania do informacji w celu budowania średnio lub długookresowej wizji rozwojowej, jej kierunków i priorytetów, a w tym kontekście podejmowanie bieżących decyzji i mobilizowanie wspólnych działań.
Foresight to przedsięwzięcie upowszechnione w świecie w latach 90. XX wieku, mające na celu wskazanie i ocenę przyszłych potrzeb, szans i zagrożeń związanych z rozwojem społecznym i gospodarczym oraz przygotowanie odpowiednich działań wyprzedzających z dziedziny nauki i techniki. Zarówno sam proces foresightu, jak i jego wyniki, są wykorzystywane przede wszystkim jako sposób tworzenia, a następnie realizacji polityki naukowej, technicznej i innowacyjnej państwa oraz jako narzędzie rozwijania w społeczeństwie kultury myślenia o przyszłości. Program Foresight włącza przedstawicieli władzy publicznej, przemysłu, organizacji pozarządowych, organizacji badawczych oraz społeczeństwo do otwartej, ukierunkowanej dyskusji nad przyszłością;. Wyniki foresightu informują decydentów o nowych tendencjach rozwojowych, pomagają; uzgodnić scenariusze rozwoju, pozwalają zharmonizować działania partnerów społecznych (rządu, środowisk naukowych i przemysłowych, małych i wielkich firm, sektorów gospodarki) oraz służą pomocą w ustaleniu kryteriów finansowania nauki i techniki.
Foresight jako nowoczesne narzędzie planowania i prowadzenia polityki naukowej jest rekomendowane i stosowane w większości krajów UE jak Wielka Brytania, Niemcy, Szwecja, Holandia, Irlandia, Węgry, Czechy, oraz na świecie w takich krajach jak: Japonia, USA czy Turcja. Wskazuje ono na najbardziej akceptowane społecznie sektory gospodarki i działania oraz priorytety w sferze badań i rozwoju technologii, na których powinna się koncentrować finansowa pomoc państwa.