Ikona - w sztuce chrześcijańskiej Kościołów wschodnich obraz wyobrażający osoby święte, sceny biblijne lub liturgiczno-symboliczne; niezbędny element liturgii, przedmiot kultu jako odzwierciedlenie boskiego praobrazu. Towarzyszyła wyznawcom w ich życiu publicznym i prywatnym; niekiedy  przypisywano jej cudowną moc. Genezę ikony wywodzi się m.in. z portretowego malarstwa późno antycznego; najstarsze zachowane ikony pochodzą z VI wieku (np. z klasztoru Św. Katarzyny na Synaju). Ikony malowano najczęściej na drewnie lipowym lub sosnowym techniką enkaustyczną, później powszechnie temperową, tła i nimby na ogół na złoto; czasem też ikony wykonywano w mozaice, emalii, rzeźbiono w drewnie, marmurze i steatycie. Początkowo zdobiono je szlachetnymi kamieniami; od XIV wieku całe (oprócz twarzy i dłoni postaci) pokrywano, dekorowanym ornamentem, złotymi lub srebrnymi blachami. Kompozycja ikon powinna być powtórzeniem tradycyjnych kanonów ikonograficznych, ostatecznie ukształtowanych w IX wieku po okresie obrazoburstwa, rozpowszechnianych we wzornikach dla malarzy (podlinnik, Hermeneja). Ikony składały się zazwyczaj z przedstawienia centralnego oraz z wystającego nad jego powierzchnię obramienia, na którym w tzw. ikonach z życiem umieszczano sceny związane z żywotem prezentowanego w części środkowej świętego. Zgodnie z teologią ikony, każdemu przedstawieniu musi towarzyszyć odpowiadający mu teologicznie i kultowo napis. Malarstwo ikonowe rozwinęło sięw krajach obszaru kultury bizantyjskiej (Grecja, Bułgaria, Serbia), szczególnie zaś na Rusi, gdzie w XIV-XV wieku wykształciło się wiele szkół malarskich; jego tradycja ulegając modyfikacji dotrwała do współczesności.