Zastępcza (substytutywna) infrastruktura kultury to obiekty i miejsca w przestrzeniach publicznych, które nie zostały pierwotnie pomyślane jako pełniące (wąsko rozumiane) funkcje kulturalne.  Są one szczególnie istotne tam, gdzie istniejąca i oficjalna infrastruktura kultury nie zaspokaja potrzeb integracyjnych i - często - ludycznych konkretnych grup społecznych lub też wyklucza je z oficjalnego uczestnictwa.  Przykłady  tak rozumianej infrastruktury zastępczej to: miejsce pod sklepem, przysłowiowe trzepaki na podwórzach miast, osłonięte krzakami ławki w parku, przystanki autobusowe czy klatki schodowe okupowane przez niebieskie ptaki lub/i młodzież, pustostany i ruiny, ogrody działkowe,  zakamarki dworców i kanałów, w których koczują bezdomni itd.