FANTASTYKA

Wpisy terminu w różnych słownikach wraz z komentarzami.

Słownik Terminów Encyklopedycznych - zawartość - opis hasła FANTASTYKA

[gr. phantastikón = wytwór fantazji], typ twórczości artystycznej, w którym realizuje się zdolność do tworzenia wyobrażeń przedmiotów, sytuacji i zdarzeń nie występujących w doświadczeniu ludzkim, przy czym muszą mieć one w obrębie świata przedstawionego status samoistny, niezapośredniczony (nie uważa się za takie wizji podmiotu lirycznego, marzeń sennych ani majaczeń chorego umysłu). Ze względu na sposób motywowania zjawisk niezwykłych tradycyjnie wyróżnia się fantastykę baśniową, fantastykę grozy i science fiction czyli fantastykę naukową. Fantastykę, będącą w literaturze domeną utworów fabularnych, cechuje odejście od mimetycznego (…) pojmowania sztuki. Za współczesną postać fantastyki uważa się literaturę fantasy, wyróżniającą się bogatą akcją oraz swobodnym operowaniem pierwiastkami baśniowo-mitologicznymi (…) W polskiej tradycji krytycznoliterackiej fantastyka utożsamiana jest z twórczością prezentującą motywy, które noszą znamiona cudowności lub niesamowitości. Inaczej zjawisko to pojmowane jest w koncepcjach zachodnich, które zdecydowanie oddzielają cudowność do fantastyki: pierwszą wiążą z pierwotną sferą wyobrażeń zbiorowych, sakralnych czy baśniowych, druga staje się wyrazem indywidualnego lęku wobec sprzeczności między światem doświadczanym i nadnaturalnym. (…)

Źródło definicji (papierowe): Ewa Szczęsna (red.), Słownik pojęć i tekstów kultury, Warszawa: Wyd. Szkolne i Pedagogiczne, 2002, s.65.
Hasło wprowadził(a): Anastazja Dwulit