Wg Barbary Fatygi (2005): Edukacja nieformalna winna być rozumiana szeroko jako sposoby uczenia się poza systemem edukacji formalnej. Najważniejsze jej cechy to:
- pozainstytucjonalny a nawet pozasystemowy charakter (może wiązać się z kontestacją systemu oficjalnego, stwierdzeniem jego deficytów i niewydolności);
- niesformalizowane, często <poziome> relacje między uczącymi się wspólnie ludźmi (w odróżnieniu od "pionowych" relacji formalnych);
- wolny wybór a nie - jak w systemie szkolnym - przemoc symboliczna i przymus;
- większa dostępność dla tzw. odpadu i odsiewu szkolnego;
- często <jedyna> albo <druga> szansa na wyrównanie nierówności w dostępie do edukacji, zdobycie wiedzy a czasem również wykształcenia, (mimo iż zazwyczaj nie jest to wykształcenie i/lub umiejętności potwierdzone formalnym świadectwem);
- permanencja (możliwość jej podejmowania na różnych etapach życia;
- wielość kanałów, którymi może się ona odbywać). W pojęciu edukacji nieformalnej mogą łączyć się różne zjawiska związane z uczeniem się, np.: pionowy, tradycyjny przekaz wiedzy, ale poza oficjalnym systemem edukacji; tradycyjne i nowe postacie samokształcenia (indywidualne i grupowe); nowe formy dydaktyczne istniejące zarówno w systemie oficjalnym, jak i poza nim; edukacja odbywająca się <mimochodem> dzięki mediom (lub celowo przez media, głównie elektroniczne, zapośredniczona); problem <ucznia czarnoksiężnika> (zapoznanie faktu, iż wiedza jest niebezpieczna) oraz problem wiedzy-władzy taki, jakim go przedstawiał Michel Foucault); quasi-egzaminy i quasi-dyplomy oraz quasi-certyfikaty, które de facto mogą być źródłem osobniczej satysfakcji i na tym ich rola w zasadzie się kończy. Edukacja nieformalna powinna pozostać domeną czystej radości zdobywania wiedzy, a nie np. zaprzęgać się do politycznego dyskursu o wyrównywaniu nierówności; edukacja zdobywana różnymi metodami poza systemem szkolnym lecz certyfikowana w jakikolwiek sposób mogłaby nosić nazwę edukacji uzupełniającej. Edukacja nieformalna długo jeszcze nie będzie w stanie zastąpić formalnej; przynajmiej dotąd, dopóki struktura społeczna będzie funkcjonować w ramach formalnych bowiem edukacja musi przygotowywać ludzi zdolnych do działania w instytucjach, a nie tylko we wspólnotach. Totalizująca się edukacja nieformalna rodem z mass mediów pilnie wymaga <ucywilizowania> czy wręcz <przywołania do porządku>; oba typy edukacji muszą pilnie rozwiązać problem jaki ów porządek ma być; trzeba przede wszystkim głębokiej refleksji nad konsekwencjami wyborów określonych wartości."
(drobne zmiany red. - BF)