Efektywność to rezultat podjętych działań, opisany relacją uzyskanych efektów do poniesionych nakładów. Oznacza najlepsze efekty produkcji, dystrybucji, sprzedaży, promocji. Efektywność jest przedmiotem wielu dyskusji i analiz. Możemy mówić o efektywności organizacji, kierownika itp.
Efektywność kierownika można rozpatrywać w dwóch aspektach:
- sprawność - oznacza "robienie rzeczy we właściwy sposób". Umiejętność właściwego działania, która związana jest z nakładami i efektami. Osiągnięcie wyników współmiernie do nakładów (np. pracy, czasu, materiału) zużytych na ich realizację. Sprawne działanie to minimalizowanie kosztów nakładów zużytych do osiągniętych celów.
- skuteczność - oznacza "robienie właściwych rzeczy". Umiejętność wyboru właściwych celów.
Jeśli działamy sprawnie, ale nieskutecznie to oznacza, że robimy coś dobrze, ale nasza działalność nie prowadzi do osiągnięcia sensownych i odpowiednich celów.
[edytuj]Pomiar efektywności
Pomiaru efektywności dokonuje wykorzystując cząstkowe, syntetyczne wskaźnikiproduktywności wykorzystania zasobów (pracy, kapitału). Efektywność można identyfikować w ujęciu ex post i ex ante. Obliczając efektywność ex ante szacuje się przewidywane efekty przy zaangażowaniu określonych środków, czasu. Efektywność ex post dotyczy określania rezultatów konkretnych działań
Do oceny efektywności stosuje się analizę wskaźnikową
Efektywność ekonomiczną wyrażamy liczbowo i może ona przybierać postać następujących relacji [J. Adamczyk, s. 33]:
,
,
gdzie:
- E - efekt (wynik) działania przedsiębiorstwa
- N - nakłady poniesione na działalność przedsiębiorstwa
Wskaźniki te łączą w sobie informacje o nakładach i efektach są one zbudowane na zasadzie relacji efektywności, czyli:
- E - N - różnica efektów i nakładów
- N/E - relacja nakładów do efektów
- (E - N)/N - relacja różnicy efektów i nakładów do nakładów