Rada dzielnicy (rada osiedla) – jednostka pomocnicza rady gminy w Polsce. Organem uchwałodawczym rady dzielnicy jest rada o liczbie członków:
- 15 jeżeli na terenie rady zamieszkuje do 20 tys. mieszkańców,
- 21 gdy liczba mieszkańców jest większa od 20 tys.
Organem wykonawczym w dzielnicy jest zarząd. Na czele zarządu stoi przewodniczący. Przewodniczący zarządu korzysta z ochrony prawnej przysługującej funkcjonariuszom publicznym. Rada gminy może ustalić diety dla przewodniczącego lub wszystkich radnych ( tak jest np. w Krakowie). W pozostałych przypadkach funkcje te sprawowane są społecznie (np. w Częstochowie, Gdyni).
Kompetencje rady dzielnicy, sposób wybierania członków oraz inne aspekty działania rady określa statut nadany przez radę gminy w formie uchwały.
W Warszawie utworzenie rad dzielnicy jest obowiązkowe (co wynika z tzw. ustawy warszawskiej), a wybory odbywają się na zasadach ustawy z dnia 16 lipca 1998 r. – Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw. W Lublinie do zadań rad dzielnicy należy m.in.: rozwiązywanie istotnych problemów dzielnic, stały kontakt z mieszkańcami dzielnic (np. poprzez stałe dyżury członków rad), przyjmowanie wniosków i skarg mieszkańców dotyczących dzielnic, współpraca z komisjami i radnymi Rady Miasta Lublin i opiniowanie spraw dotyczących dzielnic, a następnie informowanie o nich mieszkańców dzielnic, współorganizowanie i wspieranie inicjatyw zmierzających do poprawy życia mieszkańców dzielnic (np. w zakresie komunikacji miejskiej, zagospodarowania przestrzennego dzielnic, ochrony środowiska), współpraca z policją, strażą miejską, strażą pożarną w zakresie utrzymania ładu, porządku publicznego, bezpieczeństwa mieszkańców oraz przeciwdziałania patologiom społecznym na terenie dzielnic[1].
Rada dzielnicy działa na mocy uchwały rady gminy, co wynika z art. 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 o samorządzie gminnym (Dz. U. z 1990 r. Nr 16, poz. 95). Zasady tworzenia, łączenia, podziału oraz znoszenia jednostki pomocniczej określa statut gminy.