CZAS CYKLICZNY

"Czas cykliczny lub wyobrażena o czasie cyklicznym znaleźć można w przednowoczesnych społeczeństwach agrarnych. Czas życiowy jest tu ściśle związany z procesami biofizjologicznymi, jak na przykład z biologicznym procesem starzenia się, rytmami pór roku i odpowiadającymi  im formami produkcji. Ta bazowa forma cyklicznej reprodukcji związana jest też oczywiście z fundamentalnymi rodzajami niepewności - nieurodzajami, klęskami głodowymi, epidemiami przedwczesnej umieralności. Dlatego też w społeczeństwach tego typu nie może zabraknąć odniesienia do przeszłości. Polega ono wówczas, jak to pokazał Pierre Bourdieu na przykładzie kabylskich chłopów, na technikach zapobiegliwości, a nie przepowiadania przyszłości. Jeśli chodzi o konceptualizację czasu życia, to można tu mówić o <niepewnym czasie życia> (...) lub o <czasie wyznaczonym przez los."