Protektorat (z łac. protectio = 'osłona') – jedna z form zależności politycznej, w której państwo posiadające własny ustrój uzależnione jest w swej polityce od państwa silniejszego (protektora). Protektorat zachowuje jako kraj niektóre swoje instytucje, rząd i administrację, ale znajduje się pod kontrolą obcego państwa, które prowadzi jego sprawy zewnętrzne np. politykę zagraniczną i gospodarczą. Często protektorat był wynikiem kolonializmu, a zależność ta była oparta na nierównoprawnej umowie międzynarodowej narzuconej przez mocarstwo kolonialne. Klasycznym przykładem protektoratu w dzisiejszym świecie jest Bhutan. Specyficzną formą są zaś minipaństwa, do których można zaliczyć:
- Liechtenstein
- Monako
- San Marino