1) ajtiologia [gr. aitía ‘przyczyna’, lógos ‘słowo’, ‘nauka’], etiologia, wyjaśnienie w formie mitu lub legendy przyczyny powstania pewnych tradycji, instytucji społecznej, kultów religijnych, zwyczajów, konstelacji gwiezdnych itp.; stanowiła temat poezji zwanej ajtiologiczną, uprawianej głównie w starożytności (m.in. Kallimach, Owidiusz, Katullus).
2) Ajtiologia (gr. aitiologia = poszukiwanie przyczyn) – odmiana legendy przyrodniczej odnoszącej się do rzeczywistych cech i zachowań tworów przyrody (np. zwierząt) i dającej genetyczne lub baśniowe wyjaśnienie tych zjawisk. Elementy ajtiologii występują w → bajce zwierzęcej zwanej też bajka ajtiologiczną.