PRAKTYKI KULTURALNE

Praktyki kulturalne to uporządkowane (czyli uwzorowane*) ludzkie zachowania, tworzące całości o charakterze autotelicznym lub instrumentalnym. Wewnętrznie i zewnętrznie porządkują je wzorce kulturowe*, które nadają zachowaniom - na ogół bardzo skomplikowane - wartości i znaczenia. Praktyki te można podzielić na: 

a) praktyki  indywidualne skierowane przez jednostkę:

ku sobie samej, (w tym na ciało - np. w zabiegach upiększających  i/lub na świadomość, psyche, emocje, itp. - np. poprzez uczenie się, panowanie nad nastrojami, itd.);

- ku partnerowi (ludzkiemu bądź nie-ludzkiemu; w tym również ku takim "partnerom" jak abstrakcje czy procesy -  np.: w interakcji z narzeczonym, córką albo łyżką, komputerem, albo ideą,  albo chorobą własną lub cudzą, itd.);

- ku grupie ludzi lub innych podmiotów,  (np.: przez ucznia ku nauczycielom, przez artystę ku ideom );

- ku światu jako wyobrażonej całości (np.: gdy jako jednostki wyrażamy swój światopogląd);

b) praktyki zbiorowe skierowane przez grupę (grupy) społeczną:

- ku sobie samej (własnym członkom - np.: gdy grupa kogoś wyklucza );

- ku pojedynczym partnerom (ludzkim lub nie-ludzkim, zbiorowym lub indywidualnym - np.: gdy grupa dokonuje destrukcji lub coś wspólnie wytwarza);

- ku wielu różnym grupom (np.: w trakcie zabawy albo wojny);

ku światu jako wyobrażonej całości (np.: gdy grupa  organizuje zbiorowe działania proekologiczne).

Zachowania, składające się na praktyki kulturalne  posiadają wartość i znaczenie oraz  mniej lub bardziej wyraźne granice (początek i koniec - w wypadku praktyk złożonych: również w obrębie danego cyklu, fazy czy etapu).

Ponadto praktyki kulturalne są:

a) ograniczane uwarunkowaniami terytorialnymi (geograficzno-przyrodniczymi), społecznymi (np. przynależnością do danej klasy i/lub warstwy społecznej, albo konkretnego środowiska lokalnego) ekonomicznymi (np. ograniczeniami lub brakiem ograniczeń dochodowych), politycznymi (np. rozwiązaniami w zakresie centralnej i lokalnej polityki społecznej i kulturalnej), somatycznymi (np. niepełnosprawność), psychologicznymi (np. upodobaniami, poziomem kompetencji i potrzeb);

b) rozwijane i intensyfikowane dzięki edukacji kulturalnej i zabiegom animacyjnym w grupach i instytucjach społecznych, do których należą jednostki.

*Uwaga: w teorii żywej kultury precyzyjnie rozróżniamy wzory i wzorce kulturowe.

Autor(ka) wpisu: Barbara Fatyga
Rodzaj słownika: Słownik TEORII ŻYWEJ KULTURY
Źródło definicji (papierowe): Barbara Fatyga, definicja autorska dla OŻK-SB, modyfikacje 2011-13.
Sprawdź pozostałe wpisy w innych słownikach:
Data aktualizacji: środa, 7 Styczeń, 2015 - 07:50