ROZWÓJ GOSPODARCZY

1) rozwój gospodarczy, ekon. jakościowe i strukturalne zmiany w gospodarkach będące następstwem wzrostu gospodarczego.

Możliwy jest wzrost gospodarczy bez rozwoju, np. w niektórych krajach arabskich zwiększenie wydobycia ropy naftowej prowadzi do powstania nowych gałęzi przemysłu lub usług i nie powoduje zmian struktur społecznych; natomiast niemożliwy jest rozwój bez wzrostu gospodarczego. Rozwój gospodarczy przejawia się poprzez zmiany struktur społecznych i gospodarczych. Najważniejsze z nich dotyczą struktury tworzenia PKB i struktury zatrudnienia.

Periodyzacja rozwoju gospodarczego. W literaturze ekonomicznej formułowano różne koncepcje periodyzacji rozwoju gospodarczego. Przedstawiciel starszej historycznej szkoły w ekonomii — B. Hildebrand wyróżnił 3 stadia rozwoju, w zależności od dominującego rodzaju wymiany: barter, wymianę pieniężną (towarową) oraz wymianę opartą na kredycie. Inny przedstawiciel tej szkoły F. List wyróżnił 5 stadiów: 1) życie koczownicze; 2) życie pasterskie; 3) rolnictwo; 4) rolnictwo i przemysł; 5) rolnictwo, przemysł i handel. K. Marks stworzył teorię formacji społeczno-ekonomicznych, odpowiadających kolejnym fazom rozwoju społeczno-gospodarczego. Wyróżnił następujące formacje: wspólnota pierwotna, niewolnictwo, feudalizm, kapitalizm, komunizm. Sformułowana w XX w. teoria startu W. Rostowa przyjmuje, że gospodarki przechodzą przez 5 stadiów rozwoju: 1) społeczeństwa tradycyjnego, w którym zasoby są skoncentrowane w rolnictwie i nie występuje zjawisko mobilności społecznej; 2) przesłanek do startu, w którym część ludności społeczeństw tradycyjnych ponosi ryzyko działalności gospodarczej i inicjuje proces przemian; 3) startu, w którym przemiany społeczne i ekonomiczne ulegają gwałtownemu przyspieszeniu, a szybko postępujący proces uprzemysłowienia powoduje zmiany obyczajów i instytucji; 4) osiągania dojrzałości gospodarczej, w którym rośnie produkt narodowy brutto na głowę mieszkańca, a wzrost gospodarczy jest stymulowany przez dodatnie sprzężenie zwrotne; 5) masowej konsumpcji, w którym większość społeczeństwa osiąga wysoki standard życia. Uproszczoną periodyzację, często występującą w literaturze ekonomicznej, stanowi podział społeczeństw na rolnicze (przedprzemysłowe), przemysłowe i postprzemysłowe. więcej

2) długofalowy proces przemian dokonujących się w gospodarce. Obejmuje zarówno zmiany ilościowe, dotyczące wzrostu produkcji, zatrudnienia, inwestycji, rozmiarów funkcjonującego kapitału, dochodów, konsumpcji i innych wielkości ekonomicznych charakteryzujących gospodarkę od strony ilościowej (wzrost gospodarczy), jak również towarzyszące im zmiany o charakterze jakościowym (zmiany organizacji społeczeństwa) oraz zmiany o charakterze strukturalnym. Rozwój gospodarczy powoduje zmiany w strukturze tworzenia Produktu Krajowego Brutto oraz zmiany w strukturze zatrudnienia.

Korzyścią z rozwoju gospodarczego jest zwiększenie standardu życia społeczeństwa, zwiększenie produkcji oraz większe bezpieczeństwo publiczne.

Czynniki rozwoju gospodarczego:
- kapitał ludzki,
- ziemia i surowce – odnawialne i nieodnawialne,
- postęp techniczny,
- inwestycje – powiększanie kapitału rzeczowego.

Modele rozwoju gospodarczego:
- Model Fishera-Clarka,
- Model Harris-Todaro.

Autor(ka) wpisu: Barbara Fatyga
Rodzaj słownika: Słownik Terminów Encyklopedycznych
Sprawdź pozostałe wpisy w innych słownikach:
Data aktualizacji: poniedziałek, 23 Listopad, 2015 - 16:57