AUTOBIOGRAFIA

1) Wg Georga Mischa (1911,1949), 2020: "Autobiografia nie jest gatunkiem literackim takim jak inne. Jej granice są bardziej płynne i mniej uchwytne od zewnątrz i określone formą niżeli w przypadku liryki, eposu czy dramatu (...) Swoją istotą należy ona do nowszych formacji wyższych etapów kultury, a jednak opiera się na najbardziej naturalnej podstawie, na potrzebie wypowiedzenia się i wychodzącym naprzeciw zainteresowaniu innych ludzi, z czym idzie w parze potrzeba potwierdzenia się człowieka (Selbstbehauptung); jest pewną ekspresją życiową, niezwiązaną z żadną określoną formą. Jest bogata w nowe inicjatywy i rzeczywiste życie udziela ich w miarę, jak różne epoki wytwarzają odmienne formy bytowania, w których jednostka czuje się upoważniona do zwierzeń, przedstawienia siebe w inskrypcjach na pomnikach, w politycznych i sądowych sprawach publicznych państw-miast lub w praktykowaniu spowiedzi przez wspólnoty chrześcijańskie, w duchowym obcowaniu współwyznawców czy w domowych kronikach mieszczańskiej arystokracji - twórczość autobiograficzna aż po samą formę wchłania obyczaje życia. (...) I żadna niemal forma nie jest jej obca. Modlitwa, rozmowa z samym sobą i relacja o czynach, fikcyjna mowa sądowa czy retoryczna deklamacja, charakterystyka opisująca naukowo lub artystycznie, poezja liryczna i spowiedź, list i portret literacki, kronika rodzinna i dworskie memuary, opowiadanie historii dla samej treści, potraktowane pragmatycznie, z uwagi na dzieje rozwoju czy powieściowo, powieść i biografia w różnych odmianach, epos, a nawet dramat - we wszystkich tych formach autobiografia jest biegła i gdy tak prawdziwie jest sobą i przedstawia w niej siebie człowiek oryginalny, przetwarza dane gatunki lub  wytwarza z siebie formę nieporównywalną."

2) Wg Philippe Lejeune'a (1996): "(...) definicja autobiografii byłaby taka:

DEFINICJA: retrospektywna opowieść prozą, w której rzeczywista osoba przedstawia swoje życie, akcentując swoje jednostkowe losy, a zwłaszcza dzieje swej osobowości.

Definicja ta dotyczy elementów należących do czterech różnych kategorii:

1. forma językowa:

a) opowieść

b) proza

2. temat: losy jednostki, dzieje osobowości

3. sytuacja autora: tożsamość autora (którego nazwisko odsyła do rzeczywistej osoby) z narratorem

4. status narratora:

a)tożsamość narratora z głównym bohaterem

b) retrospektywna wizja opowiadania.

Autobiografią jest każde dzieło, które spełnia łącznie warunki należące do tych czterech kategorii."

Autor(ka) wpisu: Barbara Fatyga
Rodzaj słownika: Słownik Teorii i Metodologii Badań Kultury
Źródło definicji (papierowe): George Misch, O postaciach osobowości. Pojęcie i źródło autobiografii, Kraków: Wyd. Księgarnia Akademicka, 2020, ss.89-90. , Źródło definicji (papierowe): Philippe Lejeune, Wariacje na temat pewnego paktu. O autobiografii, Kraków: Universitas, 2001, s.22.
Sprawdź pozostałe wpisy w innych słownikach:
Data aktualizacji: piątek, 11 Grudzień, 2020 - 16:34