CMENTARZ

Wpisy terminu w różnych słownikach wraz z komentarzami.

Słownik kultury GUS - zawartość - opis hasła CMENTARZ

Miejsce przeznaczone do pochówku zmarłych (ludzi bądź zwierząt) bez względu na stan prawny, właściciela/zarządcy terenu czy wielkość, na których powierzchni znajdują się elementy zieleni.

Stan na 21.11.2013 r.

Źródło definicji (elektroniczne): hasło "Cmentarz" w Słowniku Pojęć GUS
Hasło wprowadził(a): Bogna Kietlińska

Słownik Terminów Encyklopedycznych - zawartość - opis hasła CMENTARZ

Wg Słownika terminologicznego sztuk pięknych: "teren wydzielony do grzebania zmarłych. Starożytny i wczesnochrześcijański cmentarz określa się terminem nekropola, cmentarz rzymski - coemetarium i katakumby. W średniowieczu cmentarze znajdowały się najczęściej wokół kościoła; okazalsze otaczano krużgankami, nieraz zdobionymi freskami; najbogatsze cmentarze tego typu powstały we Włoszech (campo santo). Już w średniowieczu ze względów zdrowotnych przenoszono cmentarze poza mury miejskie, w czasach oświecenia wprowadzono zakaz utrzymywania cmentarzy w miastach i ustalił się ogrodowo-parkowy charakter cmentarzy, który przetrwał do chwili obecnej." 

Źródło definicji (papierowe): Krystyna Kubalska-Sulkiewicz (red.), Słownik terminologiczny sztuk pięknych, Warszawa: PWN, 1996, s. 72.
Hasło wprowadził(a): Bogna Kietlińska

Słownik Wikipedii - zawartość - opis hasła CMENTARZ

Cmentarz – instytucjonalnie ukształtowany wycinek przestrzeni o programowo założonym grzebalnym przeznaczeniu, zorganizowanym zaś wedle pewnych dyrektyw - reguł kulturowych, związanych tak ze zrytualizowaniem form grzebania zmarłych, jak i z istnieniem pewnej tradycji sposobu utrwalania pamięci o nich.

Nazwa pochodzi od łacińskiego słowa coemeterium, o tym właśnie znaczeniu, które z kolei jest zlatynizowaną formą greckiego κοιμητήριον = miejsce spoczynku od κοιμοῦμαι = spać.

Na kształt i umiejscowienie cmentarza miała zawsze wpływ tradycja religijna, względy sanitarne, położenie geograficzne, skład lokalnej społeczności. Koncepcję cmentarza jako przestrzeni nienaruszalnej i świętej przejęło wczesne chrześcijaństwo z tradycji rzymskiej, dlatego pierwsze cmentarze chrześcijańskie wyodrębniły się z dawniejszych cmentarzy pogańskich. Kościół już w III w. oddał je pod opiekę biskupów i księży, tworząc system cmentarnej administracji. Cmentarze były już wówczas miejscami świętymi i chronionymi specjalnymi immunitetami. Obejmowało je także prawo azylu. Od X w. zaczyna się tendencja do lokalizowania cmentarzy w obrębie miast i w bliskości kościołów. Sobór rzymski z 1059 r. nadał im sankcję "pól świętych" rzucając klątwę na ludzi bezczeszczących je. więcej

Źródło definicji (elektroniczne): hasło "Cmentarz" w Wikipedii
Hasło wprowadził(a): Bogna Kietlińska