Stan indywidualny lub grupowy wyrażający się lękiem wywołanym przez bezpośredni kontakt z całkowicie odmienną od własnej nieuwewnętrznioną (niezinternalizowaną) rzeczywistością kulturową, której obecność prowadzi do silnej wewnętrznej frustracji: jeśli kontakt ten jest jednocześnie długotrwały i nie aprobowany, samoobrona przed nim polega najczęściej na obraniu wewnętrznego dystansu jednostki czy grupy wobec jego występowania. Szok kulturowy w modelu asymilacji stanowi pierwszy etap adaptacji kulturowej.