TASZYZM

Wpisy terminu w różnych słownikach wraz z komentarzami.

Słownik Terminów Encyklopedycznych - zawartość - opis hasła TASZYZM

Taszyzm (art informel) - termin użyty po raz pierwszy przez francuskiego krytyka Michela Tapie w początkach lat 50. XX wieku na opisanie malarstwa abstrakcyjnego, w którym skojarzenia figuralne bądź geometryczne ustępują na rzecz spontanicznych, bezforemnych układów kompozycyjnych. Art informel był wiodącym nurtem sztuki europejskiej lat 50., paralelnym wobec amerykańskiego abstrakcyjnego ekspresjonizmu. Abstrakcja bezforemna sprowadzała się do odrzucenia wszelkich stałych reguł kompozycji na rzecz całkowitej spontaniczności jako bezpośredniego zapisu gestu artysty. Za pionierów tego rodzaju malarstwa uważa się Wolsa (właściwie: Alfred Otto Wolfgang Schultze-Battmana) i Hansa Hartunga. Terminem tym określa się twórczość Jeana Fautriera, Jeana Dubuffeta, Henri Michaux,  Georgesa Mathieu i  AntoineTapiesa. W sztuce polskiej art informel stał się powszechną manierą malarstwa po 1956 roku. Uważany po okresie socrealizmu za najnowocześniejszy sposób malowania, był w gruncie rzeczy adaptowany dość powierzchownie (najlepsze przykłady to twórczość z tych lat Tadeusza Kantora, Jerzego Tchórzewskiego, Jana Ziemskiego). Zbliżonym określeniem jest powstały w 1954 termin taszyzm (tache - plama). Określa się nim często twórczość tych samych artystów (np. Michaux) i stosuje wymiennie wobec art informel. Taszyzm podkreśla wyraźniej automatyczny, spontaniczny charakter abstrakcji. <franc. (art) informel „(sztuka) bezkształtna”> .

(drobne zmiany red. i dodanie imion - BF)

Źródło definicji (papierowe): Krystyna Kubalska-Sulkiewicz, Monika Bielska-Łach, Anna Manteuffel-Szarota (red.), Słownik terminologiczny sztuk pięknych, Warszawa : Wyd. Naukowe PWN, 1997, s.22.
Hasło wprowadził(a): Anna Grabowska