MAPY MENTALNE

Nazwa definicji: 
MAPY MENTALNE
Treść wpisu: 
Co to jest mapowanie kognitywne? Jest to: kolekcjonowanie wiedzy o przestrzeni, w której żyjemy, przebywamy, działamy. Pod uwagę bierzemy:

    - zmysły

    - doświadczanie przestrzenie

    - znaczenia przestrzeni  (jej fragmentów zarówno     na poziomie społecznym/kulturowym jak i subiektywnym – pamięć)

 

Początkowo rzeczy są rozumiane z perspektywy egocentrycznej: my jesteśmy w centrum, wszystko co nas otacza jest w relacji do nas. Wraz z doświadczaniem jakiejś przestrzeni  tworzy się wyobrażenie układu pewnych miejsc, które tworzą dane otoczenie w relacji do naszego domu i ścieżek pomiędzy domem a poszczególnymi innymi miejscami, które z jakiś powodów zapamiętujemy lepiej lub gorzej

 

•         mapy mentalne są tym, co mamy w głowach

•         mapy te bazują na doświadczeniu, pamięci,  egocentryźmie(my jesteśmy w centrum); bazują na lokacji i ścieżkach

•         proces mentalnego mapowania jest widoczny  kiedy znajdziemy się w miejscach, których nie znamy

•         nasze mapy mentalne rzadko pozostają proste

•         inkorporują większe przestrzenie (podróżujemy i doświadczamy)

•         uzupełniamy swoje bezpośrednie doświadczenia przestrzeni o pośrednie (media, opowieści innych, edukacja)

•         nasze mapy mentalne (niezależnie od tego, że są kulturowo zdeterminowane) są wzmacniane przez użycie ustalonych ram przestrzennych, których uczymy się od innych ludzi

Jeszcze raz: co to są mapy mentalne?

• graficzne przedstawienie indywidualnego rozumienia przestrzeni, otoczenia, miejsca

• subiektywna konstrukcja, która zależy od codziennych praktyk, nabytego doświadczenia, wartości kulturowych i znaczeń przypisywanych danemu miejscu bądź przestrzeni

• interpretacja otoczenia, w taki sposób aby fizyczna czy geograficzna rzeczywistość stała się prostsza, jaśniejsza (upraszczanie)

• jest  w dużej mierze abstrakcyjna

• nasze mapy mentalne mogą być lokalne, regionalne, narodowe lub globalne

• enkodują naszą wiedzę, jaką posiadamy odnośnie przestrzeni lokalnej, codziennych dróg, których używamy lub mogą przedstawiać nasze miejsce w o wiele szerszym kontekście (kraj, kontynent, świat); zawierają również wiedzę o świecie jaką nabywamy i przetwarzamy na drodze edukacji, pod wpływem mediów etc.

• mogą odnosić się do miejsc, przestrzeni, których zupełnie nie znamy

• są modelowane przez wartości, emocje, prekoncepcje

• stanowią jakościowe reprezentacje 

Podstawowe elementy mapy mentalnej

Kevin Lynch wydzielił 5 podstawowych elementów mapy wyobrażeniowej:

 

•         drogi - linie, wzdłuż których często się przemieszczamy,

•         węzły - miejsca w których przecinają się różne obszary przestrzeni - np. skrzyżowania dróg, place

•         punkty orientacyjne - punkty odniesienia, według których określamy położenie innych obiektów (np. dom, miejsce pracy, itp.)

•         obszary - elementy funkcjonujące jako powierzchnie, np. parki czy dzielnice słabo znane,

•         krawędzie - linie stanowiące bariery, nieciągłości w przestrzeni, np. rzeki, nasypy kolejowe, ogrodzenia itp.

 

O czym jeszcze pamiętać?

 

Należy zwracać uwagę na:

 

•         typy błędów, jakie pojawiają się na mapie: brakujące elementy, dodawanie elementów, błędy w określaniu dystansów, dysproporcje, uproszczenia

•          typ związku aktora z miejscem

•          na to, że mapa jest ograniczona zawsze do jakiegoś formatu (najczęściej format A4)

 

Krytyka: krytyka badania map wyobrażeniowych związana jest głównie z trudnościami, jakie sprawia jej odwzorowanie. Orientacja w przestrzeni nie wymaga świadomości refleksyjnej, co może sprawić, że w czasie badania mogą ankietowanym umknąć niektóre bardzo dobrze znane lub wartościowane przez nich miejsca.

 

Ponad to, należy zdawać sobie sprawę z tego, iż:

 

•         otrzymujemy stereotypowy obraz przestrzeni

•         zastosowana jest nienaturalna perspektywa: z lotu ptaka

•         istnieją różnice w zdolnościach rysunkowych

•         zastosowana została różna skala rysunków

   

Rodzaj słownika: 
Słownik Antropologii i Socjologii Kultury
Dodane przez: 
Węzeł centralny